Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

5
Een vaker onderzochte variant (Rohsenow et al. (2001) en Dawe et al (2002) is cue exposure
als onderdeel van de vaardigheidstraining in het omgaan met alcohol. Ook hier wordt de
patiënt blootgesteld aan de cues, maar die is niet gericht op de (passieve) uitdoving van de
reactie, maar op het actief aanleren van alternatief, positief gedrag.
Conclusies
Niveau 1
Het is niet aangetoond dat cue exposure behandeling gericht op deconditionering
effectief is.
A2 Kavanagh et al, 2006; Loeber et al, 2006
Niveau 1
blootstelling aan cues als onderdeel van vaardigheidstraining in het omgaan
met alcohol is effectief.
A2 Rohsenow et al. (2001) en Dawe et al (2002)
10
Aanbevelingen
Cue-exposure behandeling dient geen deel uit te maken van een cognitieve gedragstherapeutische
interventie.
Blootstelling aan cues kan worden ingezet als onderdeel van vaardigheidstraining in het omgaan
met alcohol.
15
20
25
30
35
6.3.4 Partnerrelatietherapie
Doorgaans gaat alcoholproblematiek samen met slecht functioneren en/of problemen, ook bij
de niet-drinkende partner en binnen de relatie. Bij partnerrelatietherapie wordt de partner van
de persoon met alcoholproblemen meebehandeld. Van de diverse therapievormen waarbij
naast de geïdentificeerde patiënt ook de partner wordt meebehandeld is gedragstherapeutische
relatietherapie het best onderzocht.
De behandeling van de partner (en de overige leden van het gezins- of familie) met behulp
van de zogenaamde systeemtheorie (systeemtherapie) scoort negatief in de Mesa Grande
van Miller& Wilbourne (2002) en wordt hier daarom niet vermeld.
Partnerrelatietherapie wordt gewoonlijk aangeboden als een toegevoegde behandeling aan
individuele of groepsgedragstherapie van het drinkgedrag.
Een vorm van gedragstherapeutische relatietherapie maakt ook deel uit van een community
reinforcement benadering (CRA) behandeling. Deze benadering wordt elders besproken.
Overigens geldt voor veel interventies dat de niet-drinkende partner een rol krijgt bij het bevorderen
van de therapietrouw (disulfiram-inname) en leert om niet of matig drinken van de
partner te bekrachtigen.
Gedragstherapeutische relatietherapie
Uitgangspunt is dat door het leren bekrachtigen van matiging of abstinentie en door het verbeteren
van de communicatie de kans op terugval in alcohol verkleind wordt.
(Cognitief) gedragstherapeutische relatietherapie gaat uit van een wisselwerking tussen alcoholmisbruik
en relatieproblemen en richt zich zowel op het alcoholgebruik als op de relatie,
waarbij het alcoholprobleem centraal blijft staan. Daarbij kan het gaan om:
Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 91