Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

5
10
Door de atypische presentatie is de diagnose “Wernicke-encephalopathie” moeilijk te stellen.
Daarom wordt geadviseerd om direct met de behandeling te beginnen wanneer men heeft
vastgesteld dat er een serieuze verdenking bestaat op deze aandoening (zie aanbeveling op
volgende pagina) of wanneer er een verhoogd risico bestaat (zie aanbeveling op volgende
pagina).
Van een verhoogd risico is sprake bij:
(1) alcoholisten die zichzelf verwaarlozen,
(2) alcoholisten bij wie cognitieve stoornissen worden vastgesteld, en
(3) alcoholisten met loopstoornissen of een polyneuropathie.
Van een verdenking op een Wernicke-encephalopathie is sprake bij iedere alcoholist met
acute of subacute, significante verandering van (1) bewustzijn, (2) cognitie, (3) looppatroon,
of (4) oogbewegingen (nystagmus, dubbelzien).
15
Bij patiënten met een ernstige stoornis in het gebruik van alcohol, met bewustzijnsveranderingen,
cognitieve stoornissen, loopstoornissen of oogbewegingsstoornissen, dient de diagnose
Wernicke-encephalopathie te worden overwogen.
20
25
Bij een verhoogd risico op een Wernicke-encephalopathie dient gedurende drie tot vijf dagen
een behandeling met eenmaal daags 250 mg thiamine i.m. of i.v., in combinatie met (een
maal daags oraal) vitamine B-complex forte en 500 mg vitamine C te worden ingezet.
Bij verdenking op een Wernicke-encephalopathie dient gedurende drie dagen een behandeling
met drie maal daags 500 mg thiamine i.v. (langzaam, in 100 ml fysiologisch zout), in
combinatie met (drie maal daags oraal) vitamine B-complex forte en 500 mg vitamine C te
worden ingezet. Bij gebrek aan resultaat kan de behandeling na drie dagen worden gestaakt,
en moet de diagnose worden heroverwogen. Bij klinische verbetering dient de behandeling
na drie dagen te worden voortgezet zoals bij een verhoogd risico is aangegeven.
In alle gevallen moet ook diagnostiek worden verricht naar tekorten aan natrium, magnesium
en fosfaat en moeten deze worden gecorrigeerd.
30
Bij patiënten met een ernstige stoornis in het gebruik van alcohol, met geheugenstoornissen,
dient het syndroom van Korsakov te worden overwogen en direct te worden behandeld.
35
Op grond van de huidige literatuur kan geen aanbeveling worden gedaan voor een medicamenteuze
behandeling van het syndroom van Korsakov anders dan thiaminesuppletie tweemaal
daags met 50 mg p.o.
40
Patienten met alcoholische cerebellaire degeneratie, polyneuropathie, pellagra of centrale
pontine myelinolyse dienen dagelijks met tweemaal 50 mg thiamine p.o. en vitamine B-
complex te worden behandeld.
Deze patienten dient tevens te worden geadviseerd te stoppen met alcoholgebruik.
Voor de behandeling van een hyponatriëmie bij alcoholisten wordt verwezen naar de Richtlijnen
Elektrolytstoornissen (NIV 2005[78]). Samenvattend komt het advies erop neer dat men
moet streven naar een correctie van maximaal 1-2 mmol/l/uur.
10 Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007