Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

Welke instrumenten in de eerste en tweede lijn zijn geschikt voor casefinding van
stoornissen in het gebruik van alcohol?
De AUDIT wordt aanbevolen als eerste keus voor het opsporen van alcoholmisbruik en
–afhankelijkheid. Het aanbevolen afkappunt van de AUDIT is voor mannen 8, voor vrouwen
en ouderen 5. Vanuit praktische overwegingen kan men ook gebruik maken van de verkorte
vorm van de AUDIT: de AUDIT-C. Voor de AUDIT-C zijn deze afkappunten respectievelijk 5
en 4.Bij jongeren lette men vooral op de derde vraag in verband met binge-drinken.
5
In de eerste lijn kan ook de Five-shotttest worden gebruikt als men rekening houdt met een
mogelijk verminderde validiteit bij ouderen en bij het opsporen van binge-drinken bij jongeren.
Wat zijn discriminerende symptomen en patiëntenkenmerken in anamnese en lichamelijk
onderzoek met betrekking tot stoornissen in het gebruik van alcohol?
Zowel in de eerste als tweede lijn verdient het aanbeveling om bij aanwezigheid van een of
meer van de volgende signalen de patiënt te vragen naar zijn alcoholgebruik al dan niet met
hulp van de AUDIT of de Five-shot test::
- psychische of sociale problemen vaak gecombineerd met slaapproblemen;
- de aanwezigheid van een alcoholgeur of sterke geuren ter maskering;
- frequent gebruik van en verzoek om tranquillizers en hypnotica;
- klachten over moeheid, malaise, tremoren, palpitaties of overmatig transpireren,
maag-darmklachten, zoals refluxklachten en diarree;
- frequente spreekuurbezoeken of frequente bezoeken aan eerste hulp van een ziekenhuis.
10
Met welke laboratoriumtesten kan men acuut en chronisch alcoholgebruik aantonen
en wat is de gevoeligheid en specificiteit van de testen?
Laboratoriumonderzoek van gamma-GT, MCV of CDT (koolhydraat deficiënt transferrine)
afzonderlijk of in combinatie is niet geïndiceerd om excessief alcoholgebruik op te sporen.
Wel kunnen afwijkende laboratoriumwaarden gebruikt worden voor het vervolgen van de
effecten van het alcoholgebruik in de tijd.
Het bepalen van het alcoholgehalte in bloed of uitademingslucht.bij traumapatiënten die een
eerste hulp bezoeken wordt aanbevolen.
Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 5