Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

5
10
In een gerandomiseerde dubbelblinde studie van 12-weken met 150 nog drinkende patiënten,
met een diagnose alcohol afhankelijkheid volgens DSM IV criteria bleek topimaraat effectiever
dan placebo in het initiëren van abstinentie (26,2% meer abstinente dagen met topimaraat,
OR = 2.63; 95% CI, 1.52-4.53; P =.001) en het bewerkstelligen van een afname
van het alcoholgebruik (Johnson et al. 2004). De vermindering van het gemiddelde aantal
consumpties per dag, het aantal consumpties op dagen waarop gedronken werd en afname
van het aantal dagen waarop excessief gedronken werd was groter in de topimaraatgroep.
Er werd in deze studie gestart met een dosis van 25 milligram en in de loop van 8 weken
opgehoogd tot 300 milligram verdeeld over twee doseringen per dag. Naast de farmacotherapie
kregen de patiënten een vorm van gedragstherapie om de therapietrouw te vergroten.
15
20
25
Veiligheid
In de studie van Johnson et al. (2004) bleek topimaraat significant meer bijwerkingen te hebben
dan placebo: paresthesieën (57% vs 19%); gewichtsverlies (55% vs 27%); duizeligheid
(28% vs 11%); psychomotore vertraging (27% vs 12%), en geheugen- en concentratieproblemen
(19% vs 5%). In verband met de verhoogde kans op nierstenen (1,5%) is voorzichtigheid
geboden bij patiënten met nierfunctiestoornissen en patiënten met een predispositie
voor nierstenen. Ernstige, maar gelukkig zelden voorkomende complicaties zijn metabole
acidose (voornamelijk bij patiënten met lever en nieraandoeningen) en acute myopie met
een secundair gesloten kamerglaucoom. Om het aantal bijwerkingen beperkt te houden is
het belangrijk met een lage dosis te beginnen en deze langzaam (25-50 mg/week) op te
bouwen tot een onderhoudsdosering van 300 milligram.
Het aantal frequent optredende bijwerkingen is dus vrij breed en het is nog onvoldoende bekend
hoe het bijwerkingenprofiel zich op lange termijn zal ontwikkelen.
De behandeling wordt bij voorkeur gecombineerd met een behandeling gericht op het vergroten
van de medicatietrouw. Om het aantal bijwerkingen beperkt te houden is de benadering
'start low, go slow' van belang. Tijdens de behandeling dient regelmatig de bicarbonaatspiegel
in het bloed bepaald te worden.
30
Conclusie
Niveau 2
Het is aannemelijk dat topimaraat effectief is in vergelijking met placebo bij een
kortdurende behandeling van alcoholafhankelijkheid.
Het aantal frequent optredende bijwerkingen is breed en het is nog onvoldoende
bekend hoe het bijwerkingen profiel zich op lange termijn zal ontwikkelen.
A2 Johnson, 2004
35
40
Literatuur
• Kranzler H, Van Kirk J 2001 Efficacy of Naltrexone and Acamprosaat for Alcoholism Treatment: A Meta-
Analysis. Alcohol Clin Exp Res 9:1335-1341.
• Mason B, Raymond L, Ownby L 2000 Acamprosaat for the Treatment of Alcohol dependence: A review
of Double-Blind, Placebo-Controlled Trials. CNS Spectrums Volume 5-Number 2.
• Bouza C , Magro A, Munoza A, Amate J. Efficacy ansd safety of naltrexone and acamprosaat in the
treatment of alcohol dependence a systematic review. Addiction 99[7], 811-828
• Mann K. Pharmacotheray of alcohol dependence: A review of the clinical data. CNS Drugs 18[8], 485-
504.
Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 75