Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

5
10
15
20
25
30
35
- Bij mensen die dezelfde klachten hebben als u, kunnen deze klachten verband houden
met alcoholgebruik. Hoe staat het met uw alcoholgebruik?
- Heeft u zelf wel eens overwogen dat deze klachten samen kunnen hangen met alcoholgebruik?
Afhankelijk van de respons kan de (huis)arts de vragen van de AUDIT of de Five-shot test
stellen, maar vermijdt een normerende opstelling of als een detective. Uit onderzoek is gebleken
dat de meeste mensen zich niet aangevallen voelen wanneer de hulpverlener informeert
naar hun alcoholconsumptie. Ze geven veelal een betrouwbaar antwoord wanneer er
geen sanctie tegenover staat (Wallace & Haines, 1984; Richmond e.a., 1996). Ernstig afhankelijke
drinkers willen mogelijk hun drinkgedrag niet blootgeven, omdat ze niet willen minderen
of denken dat niet te kunnen. Schaamte of schuldgevoelens kunnen ertoe leiden dat
sommige mensen zeggen minder te drinken dan ze doen (Rollnick e.a., 1993).
Aanbeveling
Zowel in de eerste als tweede lijn verdient het aanbeveling om bij aanwezigheid van een of
meer van de volgende signalen de patiënt te vragen naar zijn alcoholgebruik al dan niet met
hulp van de AUDIT of de Five-shot test::
- psychische of sociale problemen vaak gecombineerd met slaapproblemen;
- de aanwezigheid van een alcoholgeur of sterke geuren ter maskering;
- frequent gebruik van en verzoek om tranquillizers en hypnotica;
- klachten over moeheid, malaise, tremoren, palpitaties of overmatig transpireren,
maag-darmklachten, zoals refluxklachten en diarree;
- frequente spreekuurbezoeken of frequente bezoeken aan eerste hulp van een ziekenhuis.
Literatuur
• Cornel M. Detection of problem drinkers in general practice. Proefschrift Rijksuniversiteit Limburg. Amsterdam
Thesis 1994.
• Limbeek J van, Van Alem V, Wouters L. Vroege signalering van alcoholproblematiek in de huisartspraktijk.
Huisarts Wet 1992;35:72-7,82.
• Nederlands Huisartsen Genootschap. Standaard Problematisch Alcoholgebruik. Huisarts & Wetenschap
2005; 48(6): 284-295.
• Poppelier A, Wiel A van de, Mheen D van de. Overdaad schaadt: een inventarisatie van de lichamelijke
gevolgen van sociaal geaccepteerd alcoholgebruik en binge-drinken. Rotterdam: Instituut voor Onderzoek
naar Leefwijzen en Verslaving; 2002.
• Rens HAJ van, Cornel M, Zutphen WM van. Herkenning van problematisch alcoholgebruik in de huisartspraktijk.
Huisarts Wet 1989;32:48-50.
• Richmond R, Kehoe L, Heather N, Wodak A, Webster I. General practiyioners’promotion of healthy life
styles: What patients think. Aust N Z J Public Health 1996;20(2);195-200
• Rollnick S, Kinnersley P Stott N. Methods of helping patients with behaviour change. BMJ 1993;
307(6897);188-90
• SIGN. Scottish Intercollegiate Guidelines Network. The management of harmful drinking and alcohol dependence
in primary care. A national clinical guideline. September 2003.
• Wallace PG & Haines AP. General practitioner and health promotion: What patients think. Br Med J (Clin
Res Ed) 1984; 289(6444);534-6
Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 49