Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

5
10
onderzoek waarbij een verhoogd ASAT (aspartaat aminotransferase activiteit), serum bilirubine,
IgA en triglyceride gehalte wordt vastgesteld en trombocytopenie en leucocytose vormen
een belangrijke ondersteuning van de diagnose (42). Anamnese, lichamelijk en laboratoriumonderzoek
kan volstaan als de behandeling niet meer inhoudt dan het staken van het
alcoholgebruik en het geven van adequate voeding. Alvorens besloten wordt een behandeling
met corticosteroïden te beginnen is het van belang de diagnose met zekerheid te stellen
en is het zinvol eerst een leverbiopsie voor histologisch onderzoek te nemen (42). Bij ernstige
alcoholische hepatitis kan door de aanwezige stollingsstoornissen een percutane leverbiopsie
te risicovol zijn en kan men voor de transjugulaire route of voor een geplugd leverbiopt
kiezen (45).
Conclusie
Niveau 1
De diagnose alcoholische leverziekte kan met grote mate van waarschijnlijkheid
(‘probable diagnosis’) worden gesteld op basis van anamnese, lichamelijk-
en laboratoriumonderzoek. Voor een definitieve diagnose (‘definite diagnosis’)
is histologisch onderzoek nodig.
van Ness 1989 [B]; McCullough 1998 [A1];Lefkowitch 2005 [C]; McCullough
1998 [A1]; Mathurin 1996 [A2]
Is de alcoholische hepatitis een vaak voorkomende aandoening?
15 Omdat er voor deze aandoening geen meldingsplicht bestaat zijn er geen getallen bekend
over incidentie, prevalentie of opname frequentie. Alcoholische hepatitis komt minder vaak
voor dan alcoholische levercirrose.
Zijn er factoren die de prognose bij alcoholische hepatitis voorspellen?
20 Voor inschatting van de ernst van de alcoholische hepatitis kan gebruik gemaakt worden van
een aantal score systemen. De bekendste zijn de Maddrey discriminant function score (DF
score) en de Mayo end-stage liver disease score (MELD score). De DF score berust op een
verlenging van de protrombinetijd and het serum bilirubine gehalte [4,6 x verlenging
protrombinetijd (s) + serum bilirubin (mg/dl)]; de MELD score op de INR (internationale genormaliseerde
25
protrombinetijd), het serum bilirubine en creatinine gehalte (3.8*loge(total bili-
rubin, mg/dL) + 11.2*log e (INR) + 9.6*log e (creatinine, mg/dL). Voor berekening van de Maddrey’s
discriminant function score kan men gebruik maken van de website
http://www.mdcalc.com/discriminantfunction en voor de MELD score van
http://medcalc3000.com/UNOSMeld.htm.
30 In een retrospectieve cohort studie bij 73 patiënten bleken de MELD en DF score de middellange
en lange termijn mortaliteit even goed te voorspellen. Met behulp van de MELD score
kon de 30-dagen mortaliteit voorspeld worden met een betrouwbaarheid van 0.83 (95% betrouwbaarheidsinterval
0.71-0.96) en met de DF score was de voorspellende betrouwbaarheid
0.74 (95% betrouwbaarheidsinterval 0.62-0.87). Dit verschil was niet significant. De
35 mortaliteit binnen 90 dagen kon met de MELD score voorspeld worden met een betrouwbaarheid
van 0.86 (95% betrouwbaarheidsinterval 0.77-0.96) en met de DF score met een
betrouwbaarheid 0.83 (95% betrouwbaarheidsinterval 0.74-0.92). Ook dit verschil was niet
significant (46). In een retrospectieve analyse bij 89 patiënten werd de voorspellende waarde
van de DF score ten aanzien van mortaliteit bestudeerd. Bij patiënten met een DF score
Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 165