Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen

Conclusie
Niveau 3
Er zijn onvoldoende aanwijzingen dat transcendente meditatie, biofeedback en
neurotherapie effectief zijn bij het verminderen van alcoholgebruik van zware
drinkers.
B Taub 1994
C Brooks en Scanaro 1985
5
10
15
20
Acupunctuur
Bespreking literatuur
Sapir-Weise e.a [1999] verrichtten een gerandomiseerde studie met sham ooracupunctuur
bij in totaal 51 geïncludeerde ambulante patiënten. Vijfentwintig personen ontvingen een
behandeling waarbij specifieke ooracupunctuurpunten werden gebruik, de controlegroep van
26 personen werd geprikt op punten die enkele millimeters van deze acupunctuurpunten
vandaan gelokaliseerd waren. Alcoholgebruik werd alleen gemeten door zelfrapportage. Er
waren geen significante verschillen tussen beide groepen m.b.t. alcoholgebruik en craving.
Bullock e.a. verrichtten een gecontroleerde studie met sham-acupunctuur als controleconditie
bij 80 patiënten. De groep die werd behandeld met binnen de acupunctuur gangbare punten
bleef significant langer in behandeling en rapporteerde significant minder alcoholepisoden.
De follow-up periode was 6 maanden, op dat moment was nog 52.5 % van de behandelde
groep in behandeling versus 2.5 % van de controlegroep]
Ter Riet e.a. verrichtten een meta-analyse van 22 gecontroleerde studies over acupunctuur
en verslaving, waarvan 2 over alcoholafhankelijkheid. Het ging hierbij om de bovengenoemde
studie van Bullock en een pilotstudy voor hetzelfde onderzoek. De kritiek op deze beide
studies was vooral gericht op de grootte van de onderzoeksgroep, de hoge uitvalpercentages
en het gebruik van zelfrapportage als uitkomstmaat.
25
Conclusie
Niveau 2
Er zijn geen aanwijzingen dat acupunctuur effectief is in de behandeling van
alcoholproblematiek.
B Bullock e.a. [1989] Sapir-Weise, e.a. [1999]
30
35
Overige overwegingen
De beschikbare literatuur over complementaire vormen van behandeling voor alcoholisme is
schaars en wat er beschikbaar is is niet van hoge kwaliteit. Er is meer literatuur beschikbaar
over verslaving in het algemeen of over drugsverslaving, ook daarvan is de mate van wetenschappelijk
bewijs gering en bovendien kan niet worden aangenomen dat de resultaten
daarvan extrapoleerbaar zijn naar de alcoholpopulatie.
Dit gebrek aan aangetoonde werkzaamheid delen deze therapieën helaas met enkele in de
alcoholzorg wel degelijk gangbare methoden. Het Mesa Grande project [Addiction, 2002]
vergelijkt studies over alcoholbehandelingen, waarbij zowel de aangetoonde effectiviteit als
de methodologische kwaliteit worden meegewogen. Bij methoden waarover 3 of meer stu-
Concept multidiscipliniare richtlijn stoornissen in het gebruik van alcohol, 2007 133