Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
Concept Multidisciplinaire richtlijn Stoornissen in ... - GGZ-richtlijnen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
0.0001) (51). Vitam<strong>in</strong>e B1 (thiam<strong>in</strong>e) suppletie is bij deze patiënten tevens van belang (zie<br />
Neurologie sectie).<br />
Conclusie<br />
Niveau 1<br />
Eiwitrijke (1,5 – 2,0 g/kg) energierijke voed<strong>in</strong>g en staken van alcoholgebruik<br />
zijn de pijlers van de behandel<strong>in</strong>g van alcoholische hepatitis.<br />
Indien er tevens sprake is van hepatische encefalopathie moet een eiwitbeperkte<br />
voed<strong>in</strong>g ( 1g/kg) gegeven te worden.<br />
5<br />
10<br />
15<br />
20<br />
25<br />
McCullough [A1]; Mendenhall 1993 [B]<br />
Bestaat er een medicamenteuze behandel<strong>in</strong>g die de prognose van patiënten met alcoholische<br />
hepatitis verbetert?<br />
Behandel<strong>in</strong>g van alcoholische hepatitis met corticosteroïden werd aan een aantal gerandomiseerde<br />
onderzoeken onderworpen. Een placebo-gecontroleerde gerandomiseerde trial bij<br />
183 patiënten toonde bij de met corticosteroïden behandelde groep een 1-jaars overlev<strong>in</strong>g<br />
van 69 procent (95% betrouwbaarheids <strong>in</strong>terval 57-81%) tegen 41 procent bij de met placebo<br />
behandelde groep (95% betrouwbaarheids <strong>in</strong>terval 23-59%, P=0.01) (43). Dezelfde auteurs<br />
onderworpen 3 gerandomiseerde studies aan een meta-analyse. Het betrof 102 placebo<br />
en 113 met corticosteroïden behandelde patiënten met een DF score > 32. De overlev<strong>in</strong>g<br />
na 28 dagen was voor de met corticosteroïden behandelde groep 84.6 +/- 3.4 procent tegen<br />
65.1 +/- 4.8 procent (P=0.001) bij de placebo groep (52). De resultaten van een andere meta-analyse<br />
suggereren dat het overlev<strong>in</strong>gsvoordeel van corticosteroïden beperkt is tot een<br />
subgroep met hepatische encefalopathie zonder gastro-<strong>in</strong>test<strong>in</strong>aal bloedverlies (53). Een<br />
latere placebo-gecontroleerde gerandomiseerde studie liet echter zien dat het voordeel van<br />
corticosteroïden voor alle patiënten met een DF > 32 geldt. In deze studie werd prednisolon<br />
<strong>in</strong> een doser<strong>in</strong>g van 40 mg per dag gedurende 28 dagen gegeven. Zestien van 29 placebobehandelde<br />
patiënten waren 66 dagen na het beg<strong>in</strong> van de trial overleden tegen vier van 32<br />
met prednisolon-behandelde patiënten (P=0.001) (54). Deze studie maakt deel uit van de<br />
genoemde meta-analyse van Mathur<strong>in</strong> (52). Bij het besluit al dan niet met cortocosteroïd<br />
behandel<strong>in</strong>g te beg<strong>in</strong>nen moet men nagaan of er geen contra-<strong>in</strong>dicaties bestaan zoals spontane<br />
bacteriële peritonitis, een gastro-<strong>in</strong>test<strong>in</strong>ale bloed<strong>in</strong>g, een pneumonie of andere bacteriële<br />
<strong>in</strong>fectieziekten dan wel tuberculose.<br />
Conclusie<br />
Niveau 1<br />
Bij een Maddrey DF score >= 32 heeft behandel<strong>in</strong>g met corticosteroïden bij<br />
patienten met alcoholische hepatitis een positief effect op de korte termijn<br />
overlev<strong>in</strong>g.<br />
30<br />
Aanbevel<strong>in</strong>gen<br />
Mathur<strong>in</strong> 1996 [A1]; Mathur<strong>in</strong> 2002 [A2]; Imperiale [A1]<br />
Voor een zekere diagnose van alcoholische hepatitis is een leverbiopsie aangewezen.<br />
<strong>Concept</strong> multidiscipl<strong>in</strong>iare <strong>richtlijn</strong> stoornissen <strong>in</strong> het gebruik van alcohol, 2007 167