Cultuurbeleid in Nederland - OCW - 2002

CULTUREEL
ERFGOED
bij de teruggave van oorlogskunst. De regering besloot vervolgens de tot dan toe
gevolgde strikt juridische benadering te verlaten. Dat resulteerde in een soepeler
restitutiebeleid. Begin 2002 werd de Adviescommissie Restitutieverzoeken cultuurgoederen
en Tweede Wereldoorlog ingesteld. Deze commissie onder voorzitterschap
van de heer Polak adviseert de Staatssecretaris over restitutieverzoeken
voor oorlogskunst in bezit van het Rijk.
Bijzondere wetten en regels
Nederland kent geen algemene museumwet. Wel is er wetgeving die de musea en
hun collecties raakt. De Wet tot behoud van cultuurbezit uit 1985 strekt ertoe te
voorkomen dat voorwerpen die van belang zijn voor de Nederlandse
cultuurgeschiedenis worden geëxporteerd. Ook de belastingwetgeving bevat elementen
die de musea aangaan. Overdracht aan musea levert een aanmerkelijke
verlaging en in bepaalde gevallen zelfs kwijtschelding van schenkings- en successierechten
op.
Eveneens van groot belang voor de musea was de invoering in 1996 van het
lage BTW-tarief van zes procent op de recettes.
Tot slot moet melding worden gemaakt van internationale regels en verdragen
die betrekking hebben op de bescherming van waardevolle cultuurgoederen,
waaronder het uit 1970 stammende en overigens nog steeds niet door Nederland
geratificeerde Unesco-verdrag van Parijs ter bestrijding van de illegale import,
export en eigendomsoverdracht van cultureel erfgoed. In 1992 heeft de Europese
Commissie een verordening opgesteld inzake de uitvoer van cultuurgoederen
naar derde landen 12 . In 1993 heeft de Raad van Europa een richtlijn vastgesteld
over de teruggave van cultuurgoederen die op onrechtmatige wijze buiten het
grondgebied van een lidstaat zijn gebracht. 13 De Inspectie Cultuurbezit, die in
1997 als een onderdeel van het Ministerie van OCenW is ingesteld, is belast met
het toezicht op de uitvoering van de Europese regelingen.
12
Verordening (EEG) 3911/92, d.d. 9-12-1992 betreffende de uitvoer van cultuurgoederen, PbEG L395 d.d.
31-12-1992.
13
Richtlijn 93/7/EEG d.d. 15-3-1993 betreffende de teruggave van cultuurgoederen die op onrechtmatige
wijze buiten het grondgebied van een lidstaat zijn gebracht, PbEG L74 d.d. 27-3-1993.
105