Cultuurbeleid in Nederland - OCW - 2002

BEREIK VAN CULTUUR
7.1 Economisch
De stijging van het welvaartsniveau in de jaren zestig, zeventig en negentig, en in
mindere mate in de jaren tachtig heeft belangrijke effecten gehad op de cultuurdeelname.
De bestendige toename van het besteedbaar inkomen maakte bijvoorbeeld
de snelle penetratie van technische innovaties mogelijk die tabel 33 laat
zien. De meeste huishoudens bevatten thans voor enkele duizenden euro’s aan
apparatuur, optelsom van de aanschafkosten van het televisietoestel, de audioinstallatie,
de videorecorder en de pc met internetaansluiting. In 2001 surfte 54
procent van de Nederlandse bevolking van vijftien jaar en ouder op het internet.
Daarbij nam ons land binnen de Europese Unie de derde plaats in, na de Zweden
(66 procent) en de Denen (zestig procent). 50
De groei van het besteedbaar inkomen schept de mogelijkheid gebruik te
maken van een zich uitbreidend pallet van vormen van vrijetijdsbesteding zoals
vakanties, reizen, dagtrips en uitgaan. De combinatie van een slinkende hoeveelheid
vrije tijd en een toenemende bestedingsruimte leidt tot een verdeling van de
tijd over steeds meer activiteiten en daarmee tot een steeds vluchtiger gedragspatroon.
Zo neemt de afzet van de gedrukte media nog steeds licht toe, terwijl de
leestijd vermindert. In veel huishoudens blijft van de audio-installatie één onderdeel
vrijwel ongebruikt, in het ene de tuner, in het andere het cassettedeck. Bij
musea en toneel komt het verschijnsel naar voren uit het steeds grotere aandeel
van incidentele bezoekers. Het veel lagere percentage ‘trouwe’ bezoekers blijft
constant. Maar algemeen is de neiging van het publiek om zijn aandacht over
steeds meer zaken te versnipperen; er is een ‘graascultuur’ ontstaan.
50
Europeans Participation in Cultural Activities. A Eurobarometer Survey carried out at the Request of the
European Commission, Eurostat. Executive Summary, Brussels, 2002.
229