Cultuurbeleid in Nederland - OCW - 2002

CULTUREEL ERFGOED
gelegen of bij Gedeputeerde Staten wanneer het buiten de bebouwde kom ligt.
Bovendien wordt de Raad voor Cultuur gehoord. Het aantal archeologische monumenten
dat aldus rijksbescherming geniet, bedraagt circa 1.600. Het aantal vindplaatsen
ligt echter vele malen hoger. De Unesco Werelderfgoedlijst bevat een
Nederlands archeologisch monument: Schokland, het voormalige eiland in de
vroegere Zuiderzee.
In de Monumentenwet 1988 zijn de voorwaarden geformuleerd waaraan
voldaan moet worden om een vergunning te krijgen om op te graven. De aanvrager
moet bekwaam zijn tot het doen van opgravingen en moet beschikken over
een depot om de bodemvondsten op te bergen. De vergunning wordt namens de
Minister van OCenW verleend door de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek.
Vergunningen worden alleen verstrekt aan een rijksinstelling, een
instelling voor wetenschappelijk onderwijs of aan gemeenten die aan wettelijke
criteria voldoen.
De ROB registreert tevens belangrijke archeologische gegevens in de centrale
database Archis. Deze database is van belang om andere partijen in het archeologische
bestel – universiteiten, overheden en bedrijfsleven – van informatie te
voorzien. De ROB voert zelf geen noodopgravingen meer uit. In 1998 werden de
noodopgravingsactiviteiten ondergebracht in een bedrijf, het Archeologisch
Diensten Centrum (ADC).
Anticiperend op de groei van de opgravingspraktijk zijn maatregelen
genomen teneinde de capaciteit te vergroten en een kwalitatief goede uitvoering
te behouden. Er zijn regels opgesteld, die het mogelijk maken dat derden
onder verantwoordelijkheid van een vergunninghouder opgravingsactiviteiten
verrichten. Door de archeologische beroepsgroep is een Kwaliteitsnorm Nederlandse
Archeologie opgesteld met het doel de kwaliteit van de uitvoering te
verhogen. Een College voor de archeologische kwaliteit is ingesteld om deze
norm actueel te houden. De Rijksinspectie voor de Archeologie houdt
toezicht.
Hét archeologiemuseum van Nederland is het Rijksmuseum van Oudheden in
Leiden. Het trok de laatste jaren, soms met gemak, meer dan 100.000 bezoekers
per jaar. Het organiseerde de afgelopen jaren enkele spraakmakende, veel bezoekers
trekkende tentoonstellingen. De collectie geeft een representatief beeld van
de materiële cultuur die de bron vormt van de westerse samenleving, dus van de
vroegste cultuur van het oude Nabije Oosten, het oude Egypte en de klassieke
wereld en tevens van de ontwikkeling van het westerse beschavingsideaal sedert
de renaissance. Ook geeft het museum een omvattend beeld van de vroege
geschiedenis van Nederland tot 1500.
113