Cultuurbeleid in Nederland - OCW - 2002

BEREIK VAN CULTUUR
Steeds vaker vertoont het bezoek aan culturele instellingen een ‘omnivoor’ patroon
in de zin van afwisseling tussen ‘verheven’ en populaire vormen van cultuur 49 . Overigens
zien we hetzelfde verschijnsel ook bij andere vormen van vrijetijdsbesteding.
Opmerkelijk is wel dat, voorzover het cultuur betreft, we dit patroon met name bij
ouderen aantreffen. Vooral mensen van vijftig jaar en ouder tonen, naast interesse
voor traditionele cultuur, ook belangstelling voor populaire cultuur. Bij de groep
onder de vijftig jaar blijft de belangsteling grotendeels beperkt tot populaire
cultuur, ook bij degenen die een hogere opleiding (HBO of WO) hebben genoten.
Zoals tabel 32 laat zien, bereiken televisie en video in een week 99 procent van de
bevolking – nauwelijks minder dan het bereik van de leveranciers van water, gas
en elektra. Voor radio en het aanbod van de muziekindustrie is het bereik lastiger
vast te stellen, omdat de autoradio, de walkman, de discman en het muziekaanbod
in openbare ruimten met elkaar een ingewikkeld verspreidingspatroon
opleveren, een optelsom van thuis en elders luisteren. Aangenomen mag worden
dat het audiobereik slechts weinig voor het bereik van televisie en video onderdoet.
Kranten en tijdschriften bereiken gedurende een week rond de zestig en
boeken ruim veertig procent van het publiek. Zowel de tijd besteed aan het lezen
als het percentage bevolking dat gedrukte media leest is tussen 1995 en 2000
verder gedaald. Daarentegen is het gebruik van computer en internet gegroeid.
Meer dan de helft van de bevolking maakt inmiddels gebruik van deze digitale
media en besteedt daaraan bijna evenveel tijd als aan het lezen.
49
Zie bijv. J. de Haan en W. Knulst, Het bereik van de kunsten. Een onderzoek naar veranderingen in de belangstelling
voor beeldende kunst en podiumkunst sinds de jaren zeventig, Den Haag, SCP, 2000.
227