Cultuurbeleid in Nederland - OCW - 2002

CULTUREEL ERFGOED
gelijke aanvragen indien een gemeentelijke verordening op dat punt ontbreekt;
het subsidiëren van herstel en instandhouding van beschermde monumenten, en
het – in samenwerking met de Minister van VROM – aanwijzen van beschermde
stads- en dorpsgezichten.
Naast de bevoegdheden en taken op grond van de Monumentenwet 1988
brengt de ministeriële verantwoordelijkheid de uitoefening van taken met zich
mee waarvoor de Minister van OCenW niet in eerste instantie verantwoordelijk is.
Hierbij gaat het vooral om advisering bij de vaststelling van bestemmingsplannen
en bij de afgifte van bouw- en aanlegvergunningen.
Voorts is in internationaal verband aandacht gevraagd voor de waarde van de
Nederlandse monumenten door bij de Unesco Nederlandse monumenten voor te
dragen voor de Werelderfgoedlijst. Zes monumenten zijn op de lijst geplaatst,
waaronder vier gebouwde monumenten: het Rietveld-Schröderhuis in Utrecht,
het ir. D.F. Woudagemaal in Lemmer, het molencomplex Kinderdijk in Zuid-
Holland, en de Stelling van Amsterdam.
In 1985 is het Nationaal Restauratiefonds (NRF) opgericht, waarin institutionele
beleggers en de rijksoverheid samenwerken. Het NRF verzorgt een deel van de technische
uitvoering van de subsidieregelingen voor rijksmonumenten. Eigenaren
van monumenten kunnen er tegen een lage rente geld lenen ter financiering van
de restauratie. Ook verstrekt het fonds bijdragen à fonds perdu, voorziet het in voorfinanciering
van subsidies en restauratiehypotheken en geeft het financiële voorlichting.
Doordat een deel van de rijks-restauratiesubsidies via het NRF als lening
wordt verstrekt, ontstaat bij afbetaling van rente en aflossing een revolving fund; de
gelden worden verschillende keren ten behoeve van de monumentenzorg besteed.
Behalve de overheid bemoeien ook veel particulieren en particuliere organisaties
zich actief met het behoud, herstel en onderhoud van monumenten. Particuliere
organisaties worden in sterke mate betrokken bij de ontwikkeling en uitvoering
van het monumentenbeleid. Onder meer moeten de Stichting Nationaal Contact
Monumenten (NCM) en de Stichting Monumentenwacht Nederland genoemd
worden. Het NCM bundelt de krachten in de particuliere monumentenwereld en
legt relaties tussen honderden particuliere monumentenorganisaties. De organisatie
fungeert als intermediair tussen de aangesloten organisaties en de overheid.
De Monumentenwacht heeft tot doel het verval van historische gebouwen te voorkomen.
Deze organisatie inspecteert in opdracht van de eigenaar monumenten
en neemt zonodig preventieve maatregelen.
Restauratie en onderhoud van monumenten kunnen niet alleen door de
overheid bekostigd worden. Een aanzienlijke financiële bijdrage van particuliere
zijde is een voorwaarde om het gebouwde erfgoed te bewaren.
109