Cultuurbeleid in Nederland - OCW - 2002

INTERNATIONAAL
CULTUURBELEID
2001–2004, zoals meer aandacht voor jongeren, culturele diversiteit of cultureel
ondernemerschap, zijn ook van toepassing op internationaal cultuurbeleid.
Prioriteitslanden
Sinds 1997 is het internationaal cultuurbeleid geconcentreerd op enkele landen
en regio’s. De schaal van Nederland en de beperkte hoeveelheid middelen maken
specialisatie noodzakelijk om relaties voldoende diepgang en betekenis te
kunnen geven. De selectie van landen is ingegeven door factoren als het belang
voor de Nederlandse cultuur, de kansen van de Nederlandse cultuur op de markt
aldaar, het niveau en de kwaliteit van de plaatselijke cultuuruitingen, en ook buitenlandspolitieke
overwegingen. In een brief aan de Tweede Kamer van juli 1999
is een lijst opgenomen die nog altijd wordt gebruikt. 46 Als eerste worden de lidstaten
van de Europese Unie vermeld en de landen die de komende jaren zullen toetreden
– met bijzondere aandacht voor Duitsland, Frankrijk, Hongarije, Tsjechië,
het Verenigd Koninkrijk en Vlaanderen als deelstaat van België. Daarnaast
worden genoemd: Canada, Egypte, Indonesië, Japan, Marokko, de Russische Federatie,
Suriname, Turkije, de Verenigde Staten, en Zuid-Afrika.
Wat Europa betreft, ligt het accent op de eigen regio. Intensivering van de
regionale betrekkingen wordt gezien als voorwaarde om het eigen culturele
belang te kunnen dienen. Bij de samenwerking met Vlaanderen neemt de Nederlandse
taal een belangrijke plaats in. De Nederlandse Taalunie is actief als
intergouvernementeel samenwerkingsorgaan van Nederland en de Vlaamse
Gemeenschap. Dankzij diverse leerstoelen aan buitenlandse universiteiten, onder
de gezamenlijke vlag van ‘Neerlandistiek extra muros’ heeft de samenwerking
zelfs mondiale trekken. De samenwerking met de landen van Midden- en Oost-
Europa is, mede in het perspectief van toetreding tot de Europese Unie, vooral
gericht op de ontwikkeling van deskundigheid ter plaatse via stages, opleidingen
en trainingen. De projecten die inmiddels zijn gerealiseerd, hebben geleid tot
meer culturele uitwisseling en tot betere mogelijkheden voor coproducties.
Voor prioriteitslanden buiten Europa vormen de historische banden met
Nederland voldoende reden voor een bijzondere benadering. Met landen als Indonesië,
Suriname, Zuid-Afrika en Japan biedt de aanwezigheid van gemeenschappelijk
cultureel erfgoed in de vorm van bouwwerken, archieven, of archeologische
resten, een goed vertrekpunt. Er is speciale aandacht voor Noord-Amerika
omdat dit een van de belangrijkste culturele markten is, waar Nederlandse kunsten
cultuuruitingen niet afwezig kunnen zijn. De keuze voor intensieve culturele
46
Kamerstuk 26682, nr. 1.
217