Sama świadomość nie wystarczy - Sayadaw U Tejaniya

SUT: Tak, vedanā dotyka wszystkiego, razem ze świadomością oraz innymi
czynnikami umysłowymi. Doświadczasz świata poprzez aktywność vedanā.
Jogin: Czy trudno jest być świadomym vedanā ? Czy to coś bardzo subtelnego?
SUT: Tak, to dosyć subtelny czynnik. Neutralne doznania są zazwyczaj bardziej
subtelne, porównując do tych o charakterze przyjemnym bądź nieprzyjemnym.
Proces vedanā wykazuje jeszcze większą subtelność. Nie jest łatwo uświadomić to
sobie. Potrzeba sporo praktyki by zdać sobie sprawę jak działa umysł. To nie jest
zwykłe poznanie, to bardzo delikatny proces zrozumienia.
~~~ ☸ ~~~
Jogin: Gdy wykonywałem medytację w trakcie leżenia miałem wrażenie jakbym
rozpoznawał uczucie jako nieprzyjemne, lecz nie czułem tego jako coś
nieprzyjemnego. Potem pojawiło się inne uczucie i umysł od razu wiedział, że jest to
szczęście. Tym razem rozpoznałem uczucie jako przyjemne, ale nie czułem tego
jako coś przyjemnego.
SUT: Byłeś świadomy uczuć, ale umysł który uświadamiał to sobie nie miał lobha
ani dosa w stosunku do tego, co było odczuwane. Nie było więc reakcji przyjemności
albo nieprzyjemności (domanassa lub somanassa). Umysł zarejestrował jedynie
doświadczenie jako nieprzyjemne bądź przyjemne. Nie zareagował na to, innymi
słowy nie stał się uczestnikiem tego uczucia.
Jogin: Tak, dokładnie tak to odczuwałem.
~~~ ☸ ~~~
Jogin: Wspomniałeś, że nie powinniśmy katalogować uczuć jako przyjemne,
nieprzyjemne czy neutralne. Dla mnie jednak jest to bardzo pomocne jeśli właśnie
w taki sposób je rozpoznam. Gdy dostrzegę, że coś jest bardzo przyjemne, pozwala
mi to zrozumieć jak rodzi się przywiązanie bądź też jak zaczynam cierpieć, gdy tego
miłego uczucia już nie ma. Mógłbyś to skomentować?
SUT: Nie możemy uniknąć doświadczania przyjemnych, nieprzyjemnych bądź
neutralnych uczuć. Wydarzają się w sposób naturalny. Zazwyczaj doradzam
joginom, aby nie zwracali szczególnej uwagi na przyjemność czy nieprzyjemność,
ponieważ tym sposobem jedynie wzmagamy to przyjemne bądź nieprzyjemne
uczucie.
Chciałbym by jogini zdawali sobie sprawę z samego procesu uczuciowego, niż z
właściwości tego procesu jak przyjemność, nieprzyjemność czy neutralność.
Uświadamianie sobie procesu uczuciowego to znacznie bardziej subtelne zadanie,
63