Stenografischer Bericht: 114. Sitzung - Deutscher Bundestag

Deutscher Bundestag – 15. Wahlperiode – 114. Sitzung. Berlin, Donnerstag, den 17. Juni 2004 10453
(A) Vizepräsident Dr. Hermann Otto Solms:
Tute naličenja móža so dale wjesć. Sym chcyła na to (C)
Das Wort hat jetzt die Kollegin Maria Michalk von skedźbnić, zo dyrbja w konsekwency globalizacije w
der CDU/CSU-Fraktion.
našim swěće mjeńšiny wulki asimilaciski ćišć
Maria Michalk (CDU/CSU):
Česćeny knjez prezident! Česćeni knježa, wažene
damy, waženi hosćo!
wudźerźeć. Naša wosobinska wola za přetraće serbstwa
a dosahaca statna podpěra słušatej tež hromadźe.
Tohodla witam jara druhu rozprawu zwjazkoweho
knježerstwa k Europskej charće regionalnych a
mjeńšinowych rěčow. Mam z tym jako zapósłanča prěni
Für die Gäste sage ich, dass ich diese Rede in meiner
sorbischen Muttersprache spreche.
króć móžnosć, moje wuwjedźenja w mojej maćeršćinje
podać. To je za mnje historiski podawk.
Mjez łužiskimi horami a Błótowskej krajinu, na
brjóhach Sprjewje tu su Serbja zhromadnje z němskej
ludnosću žiwi. To je naša domizna. Serbja nimaja
swójski maćerny kraj. Najebać wšitkich historiskich
napřećiwkow su sej Serbja dlěje hac 1 500 lět swoju
wosebitosć zdźerželi a wuwili, wosebje serbsku rěč.
Wokoło Chośebuza gronimy dolnoserbski a wokoło
Ja sonju w maćeršćinje a so tež w maćeršćinje modlu.
Wot naroda sem sym dwurěčnje wotrostła. Tutu
bohatosć přeju wšitkim dźěćom. Wjacerěčnosć je kluč
do přichoda. W tutym duktusu trjebamy runoprawnosć
regionalnych a mjeńšinowych rěčow a tohodla wosebite
spěchowanje.
Budyšina hornjoserbsce.
Vizepräsident Dr. Hermann Otto Solms:
Delnjoserbšćina je bóle přichilena pólšćinje a
hornjoserbšćina bóle k čěskej rěči. Tutón fakt a
zhromadne historiske korjenje wolóža mjezsobne
dorozumjenje z našimi susodami. Naše stare serbske
Frau Kollegin
Zwischenfrage?
Michalk, erlauben
(Heiterkeit)
Sie eine
přisłowo praji: „Ze serbskej hubu přindźeš přez Pólsku a
Čěsku do Ruskej“. W rozšěrjenej Europje hladamy hišće
dokładnišo na to, zo so europska mysl šěroko přesadźi.
Henry Nitzsche (CDU/CSU):
Knjez prezident, knjeni Michałkowa, kak Wy to
widźiće, trjebamy wosebity mjeńšinowy artikel w
(Beifall bei allen Fraktionen)
Europskich wustawkach?
To budźe so nam ćim lěpje zešlachćić, hdyž twarimy
emocionalne, kulturelne, sociopolitiske, hospodarske a
(Wolfgang Börnsen [Bönstrup] [CDU/CSU]:
Wir haben Sprachentalente bei uns!)
(B)
wosebje rěčne mosty. Maćerna rěč a identita słušatej
hromadźe. Bjez němsko-serbskeje dwurěčnosće by naša
Lužica była kaž „hłowa bjez wobliča“. Tohodla je nam
zdźerženje serbskeje rěče tak wažne.
Maria Michalk (CDU/CSU):
Ja so dźakuju za tute prašenje. – Ich antworte erst auf
sorbisch und übersetze Ihnen das anschließend.
(D)
(Beifall bei der CDU/CSU und der FDP)
Nawuknje so serbšćina w staršiskim domje, je to
najlěpje a tež najtuńšo. A to je tež najrjeńšo, dokelž so
tak nan a mać a dźěćo najsylnišo we wobłuku němskeho
wobswěta jako zhromadnosć skruća. Dźěći němskich
staršich maja wězo tež móžnosć, serbšćinu na přikład we
WITAJ-skupinach nawuknyć. Tutón projekt so přeco
lěpje přesadźi. Za to trjebamy pak tež w přichodźe statnu
podpěru.
(Claudia Roth [Augsburg] [BÜNDNIS 90/DIE
GRÜNEN]: Wir haben die Frage gar nicht verstanden!
– Heiterkeit)
We wobłuku diskusije Zakładneho zakonja smy na to
skedźbnili, zo trjebamy mjeńšinowy artikl. Tam je so
nam prajiło, zo bychmy dyrbjeli tuton problem rjadować
w Europskej wustawje. Ja trochu wobžaruju, zo so to
njeńdźe w tutym wokomiku slachćić. Runje dźensa so w
Brüsselu wo tym jedna. Dźakuju.
Serbske šule maja, kaž wšitke druhe šule, z demografiskim
wuwićom ćeže a dyrbja z konsekwencami
wobchadžeć. Tež my mamy bohužel přemało dorosta. Za
(Beifall bei der CDU/CSU und der FDP sowie
bei Abgeordneten der SPD und des BÜND-
NISSES 90/DIE GRÜNEN)
dalše wobstaće serbskeho šulstwa dyrbja za nas
wuwzaćne rjadowanja płaćić, štož je zdobom z přidatnej
financnej podpěru zwjazane. Wo to wojujemy kóžde
lěto.
Für die Kollegen werde ich das fairerweise
übersetzen, sofern das nicht auf meine Redezeit
angerechnet wird.
(Beifall bei allen Fraktionen)
Vizepräsident Dr. Hermann Otto Solms:
Serbske šule trjebaja wězo tež serbske wučbnicy a
Übersetzen Sie bitte!
wuwučowanski material.
Maria Michalk (CDU/CSU):
Angažowani sobudźěłaćerjo Rěčneho centruma Der Kollege Nitzsche hat mich gefragt, ob ich es für
WITAJ a tež čestnohamtscy so wo to staraja. Wučbnicy notwendig erachte, dass in der Europäischen Verfassung
pak so jenož w snadnych ličbach ćišća, jenož tak wjele ein eigenständiger Minderheitenartikel aufgenommen
kaž trjebamy. Zo by płaćizna wučbnicow za staršich wird. Ich habe ihm geantwortet, dass wir bei der
naposledk móžna była, je tež tu dalša přiražka trěbna. Diskussion über die Änderung des Grundgesetzes im