MaquetaciÛn 1 - Crónicas de la Emigración

260 Mulleres da emigración
anos vivindo en Los Llanos (illa de La Palma). O primeiro ano,
Calvelo adicouse única e exclusivamente a súa profesión. O
segundo, sendo proclamada a República con gran entusiasmo
en toda España, despertouse na xente un gran interés pola política.
Calvelo sacou tempo non sei de onde, pois o seu traballo
profesional era enorme, e organizou o Partido Socialista e dous
sindicatos de tabaqueiros...”
En 1932 o matrimonio Calvelo Ríos trasladouse a Curtis para
ter o primeiro fillo, ese mesmo ano a familia múdase a Madrid
co obxetivo de irse posteriormente a Alemania para que o seu
marido fixera o doctorado. Coa chegada de Hitler ó poder,
Calvelo e Isabel deciden quedarse en Madrid onde o seu compañeiro
traballaba como profesor adxunto na Cátedra de
Patoloxía do Profesor Roberto Novoa Santos. Calvelo xa fora
un dos alumnos predilectos do afamado médico galego.
Isabel Ríos igoal que o seu compañeiro comenza a ter simpatías
polos partidos obreiros. O socialismo parecíalles a ambos algo
indefinido. En 1934 afíliase ó Partido Comunista e aproveitando
unha das tantas viaxes que realiza a Curtis, organizou a primeira
célula. “Pese ó meu entusiasmo e desexo de entrar no partido
-relátanos Isabel- nesa primeira reunión, quixen voltarme
atrás, plantexei que non me atopaba preparada, que quería instruirme
antes. Dixéronme que, precisamente, dentro do Partido
era onde podría facelo, pois o partido era a nosa escola...”.
Despois de traballar en Madrid, Isabel foi trasladada a Lugo a
onde ía todos os días dende Curtis. A militancia de Isabel cada
vez era máis comprometida. Con Calvelo lían a Marx e a
Lenin. Cada día que pasaba medraba o seu compromiso e a súa
formación partidaria. En Asturias estalara a revolución mineira
e a dereita respostara con milleiros de presos e de mortos.
En Galicia moitos republicanos foron a parar ás cárceres.
Picallo, Cuadrado, Alvaro de las Casas entre outros sufrirán o
rigor das cadeas. Castelao, Bóveda e outros tantos o desterro.
Isabel relátanos aqueles anos: “Desde o ano 1934 ó 1936 fixemos
moito traballo de organización e propaganda, silencioso
pero constante, e tratamos de aprender. Preparamos as eleccións
do 36 con verdadeiro entusiasmo; íbamos polo campo a
falar cos labregos mentras eles facían as súas tarefas; o ambente
xeral era o do sometimento, por diversas razóns, ó cacique
todos debíanlle algo: a asistencia médica, o asesoramento
legal, etc, etc, pois médico, avogado, boticario, etc., pertecían
á mesma familia. Todo isto pagáballo o labrego co seu voto e
costaba traballo facerlle comprender o caros que lle saían ditos
servizos precisamente pola súa forma de pago...”.
Durante a campaña electoral Isabel foi enconmendada polo
partido para estar en A Coruña con “La Pasionaria”. Dolores