De AWBZ internationaal bekeken - Rvz

1 Inleiding
In het Werkprogramma voor 2004 is het onderwerp AWBZ-zorg in
internationaal perspectief opgenomen. Zoals in het Werkprogramma
staat baart de groei van de kosten van de AWBZ zorgen. “Het is de
vraag of de wijze waarop (onderdelen van) deze zorg (long-term care)
in het Nederlandse stelsel georganiseerd en gefinancierd wordt niet
voor verbetering vatbaar is.”
Een Europese vergelijking zou mogelijk nieuwe inzichten bieden voor
de beantwoording van deze vraag. De wijze waarop en de omvang
waarin de AWBZ-zorg wordt aangeboden en gefinancierd, verschilt
namelijk sterk per land.
1.1 Achtergrond
In de nota Op weg naar een bestendig stelsel voor langdurige zorg en
maatschappelijke ondersteuning van april 2004 schrijven de bewindslieden
van VWS dat de kosten van de AWBZ als gevolg van de huidige
omvang van het AWBZ-pakket, de toenemende vraag en de manier
waarop de uitvoering is geregeld, onbetaalbaar dreigen te worden. De
arbeidsmarkt kan dit ook niet aan. “De nu voorziene groei zou betekenen
dat er elk jaar circa 20.000 volledige arbeidsplaatsen (dat zijn circa
36.000 mensen) extra bij komen om in 2020 nog voldoende personeel
te hebben. Dit is, gelet op de ervaringscijfers bij de keuze van bijvoorbeeld
schoolverlaters, niet realistisch.”
In de nota staat verder dat de AWBZ aanmerkelijk ruimhartiger is dan
wat de ons omringende landen bieden. “Nederland wijkt (daarmee) af
van de ons omringende landen waar een groter beroep wordt gedaan
op eigen verantwoordelijkheid en de lokale rol groter is” (VWS, 2004a).
Ramingen van EU en OECD zouden erop wijzen dat de uitgaven aan
de AWBZ de komende decennia nog kunnen verdubbelen. Behalve de
vergrijzing spelen daarbij ook veranderende publieke verwachtingen en
veranderingen in de familiestructuur en leefomstandigheden een rol.
Het kabinet is van plan het stelsel van langdurige zorg langs de volgende
uitgangspunten te herzien:
- mensen zijn zoveel mogelijk zelf verantwoordelijk;
- solidariteit in de samenleving;
- ondersteunen en (zo volwaardig mogelijk) deelnemen in de samenleving;
- goede zorg voor mensen die het echt nodig hebben;
- minder bureaucratie.
RVZ
Langdurige zorg: Nederland vergeleken met andere EU-landen 137