De AWBZ internationaal bekeken - Rvz

functiedifferentiatie – aan boven- of onderkant van de verpleegkunde –
te realiseren, zo blijkt onder meer uit het Verenigd Koninkrijk 14 . Het
uiteindelijke doel van dergelijke experimenten is een herschikking van
de beschikbare skill-mix om zo de effectiviteit van de beroepenkolom
te vergroten. De regulering van de beroepsbeoefenaren verhindert in
het Verenigd Koninkrijk echter dat taken en bevoegdheden makkelijk
uit het ene beroep worden getild en in een ander beroep worden
opgepakt. Een en ander is te vergelijken met de problemen die zich
bijvoorbeeld voordoen met de introductie van de nurse-practitioner
in Nederland. De functie bestaat wettelijk niet, noch een opleiding
daartoe. Het beroep past daarom (ook nog) niet in het registratiesysteem
en is daarom ook moeilijk na experimenten in het reguliere
stelsel van geregelde beroepsgroepen te implementeren 15 .
Maar ook in Duitsland wordt nagedacht over en gewerkt aan modernisering
van de vaardighedenmix van de zorgberoepen, met name de
Pflege. Enkele vormen die we tegenkwamen binnen de Alterpflege:
geïntegreerde opleidingen met aandacht voor diverse soorten verpleging,
aandoeninggerichte zorg door expliciete aandacht voor dementie, en
multiculturele verpleging. Een onderwerp nadrukkelijk gericht op het
pluriforme karakter van de Duitse samenleving en de gevolgen daarvan
voor de verpleging en verzorging.
Werd hierboven ingegaan op de belemmerende gevolgen van beroepenregulering,
een andere belemmering is het feit dat veel zorgberoepen
(zie het Verenigd Koninkrijk) eindberoepen zijn. Doorgroei van werkenden
is daarmee lastig en dit werkt op enig moment demotiverend.
Gevolg is dat ofwel de productiviteit van de werknemer daalt ofwel
dat hij of zij de sector verlaat en elders werk zoekt. In onder meer
Duitsland zijn daarom momenteel experimenten gaande om meer
doorstroommogelijkheden te creëren, onder meer door de al genoemde
geïntegreerde opleiding.
Het Schotse National Framework for Service Change in the NHS streeft
na beroepskrachten flexibeler in te zetten, de samenwerking tussen de
beroepsgroepen te verbeteren en te analyseren welke rol welke professional
dient te hebben. Daarnaast beoogt men te komen tot nieuwe
vormen van dienstverlening waarbij (met name in de thuiszorg)
nadrukkelijker gebruikgemaakt wordt van nieuwe technieken (ICT).
Een dergelijke fundamentele doordenking van de beroepsuitoefening
doet denken aan het – overigens op slechts één beroepscategorie gerichte
– Duitse ontwikkelprogramma Pflege neu denken van de Robert Bosch
Stiftung. Daarnaast zijn er in Duitsland vele projecten gaande om de
opleidingen verpleging en verzorging te moderniseren en heeft een
parlementaire commissie in de deelstaat Noordrijn-Westfalen zich onder
meer met de beroepsopleidingen en – beoefenaren beziggehouden.
RVZ
Langdurige zorg in het buitenland, lessen voor Nederland? 37