De AWBZ internationaal bekeken - Rvz

4 Portugal
4.1 Inleiding
Algemeen
Sinds het aantreden van de nieuwe regering in maart 2005, staat langdurige
zorg hoog op de politieke agenda, samen met eerstelijnszorg,
public health en oncologie. Er is sprake geweest van verwaarlozing van
deze thema’s door de vorige regering en via een 100-dagen-achtige aanpak
wordt geprobeerd het momentum voor veelomvattende veranderingen
vast te houden. Voor de eerste drie thema´s zijn werkgroepen opgericht,
samengesteld uit deskundigen vanuit de verschillende relevante
departementen en uitvoeringsorganen die beleidsvoorstellen moeten
ontwikkelen. De commissies ‘Eerstelijnszorg’ en ‘Public Health’ hebben
tijdens de zomer hun rapport uitgebracht, dat van de commissie
’Langdurige Zorg’ wordt in oktober verwacht. De regering vindt dat
kwaliteit en toegankelijkheid van langdurige zorg onvoldoende zijn en
wil een omvangrijk pakket maatregelen treffen om daar verbetering in
aan te brengen. Men realiseert zich dat dit nieuwe kosten gaat genereren.
Knelpunten
Met betrekking tot langdurige zorg zijn er enkele knelpunten.
1) Er bestaat geen alomvattende visie evenmin als er maatregelen met
betrekking tot langdurige zorg bestaan. Er bestaat dan ook geen systeem
van langdurige zorg. Er is wel een aantal voorzieningen, maar zonder
samenhang en afstemming, zonder uiteindelijke verantwoordelijkheid.
Een aantal hiervan worden hieronder benoemd.
2) De dominante cultuur is traditioneel in vergelijking met Nederland.
Het gezin van ouders, kinderen en vaak grootouders en andere familieleden,
wordt gezien als het normale samenlevingsmodel, hoewel dat in
de praktijk al lang aan het veranderen is. Het is vanzelfsprekend dat
kinderen voor hun ouders zorgen. De erkenning van mantelzorg en
mantelzorgers is nog niet sterk ontwikkeld. Hieraan gekoppeld is een
sterk gevoel dat de familie een privé-domein is en dat beleid zich daar
niet mee moet bemoeien. Het gaat nog verder: individuele ontplooiing
en autonomie waren nooit beleidsuitgangspunten.
Er bestaat geen mantelzorgorganisatie en geen algemene organisatie
die opkomt voor patiënten c.q. cliënten. Er bestaan wel ziekte-specifieke
organisaties zoals een vereniging van familieleden van patiënten met de
ziekte van Alzheimer, een diabetesvereniging etc.
3) De meerderheid van de mannen en vrouwen werkt voltijds.
RVZ
De AWBZ internationaal bekeken: langdurige zorg in het buitenland 54