De AWBZ internationaal bekeken - Rvz

dat ‘onderhuids’ nog steeds de Oost-West dichotomie een rol speelt.
Daarenboven heeft ook de uitbreiding van de Europese Unie met onder
meer Polen per 1 mei 2004 gevolgen. Dit zien we bijvoorbeeld ook
terug waar het gaat om de arbeidsmarkt rond de gezondheidszorg
en/of voorzieningen:
- zorgprofessionals neigen binnenlands tot een trek naar het westen
(hogere salarissen), en, zeker sinds 1 mei 2004, neigen zorgprofessionals
uit Polen tot een trek naar het (oosten van) Duitsland;
- steeds meer (Oost-)Duitse patiënten neigen tot een trek naar over
de oostgrens (gelijke kwaliteit, lagere kosten dan in eigen land).
‘Gesundheitsreform’ van 2004
Een andere ontwikkeling, grotendeels buiten deze verkenning, is de
invoering van de – omstreden – Gesundheitsreform in 2004. Deze
hervorming heeft vooral betrekking op de curatieve zorg (het deel van
de gezondheidszorg dat via de Krankenkassen wordt gefinancierd) maar
heeft in potentie ook gevolgen voor de omgang met de langdurige zorg
vanwege het mogelijke voorbeeldkarakter wat er van uit gaat, dan wel
vanwege de ervaringen die het oplevert. Zo constateert de Patiëntenombudsman
in Schleswig-Holstein een competentiestrijd tussen enerzijds
het medische circuit en anderzijds de Krankenkassen, waarvan
de Medizinische Dienst (MDK) besluiten van artsen sinds 2004 kan
negeren of tegenspreken. De arts heeft geen weerwoord en de patiënt
wordt onzeker en komt klem te zitten (Ärztezeitung, 16 juni 2005).
Voor een verder overzicht van de ontwikkelingen rond de Gesundheitsreform
wordt verwezen naar het lentenummer van Euro observer, (2005),
alwaar twee artikelen samen een grondige analyse geven van de recente
beleidsontwikkelingen en – discussies rond deze hervorming.
Start ‘Soziale Pflegeversicherung’
Duitsland heeft de afgelopen jaren een gigantische transformatie
ondergaan met de invoering van de Soziale Pflegeversicherung. De ontwikkeling
hiervan betekende in de Duitse context een revolutie, daar
voordien geen voorziening voor de publieke financiering van langdurige
zorg bestond. Waar onderstaand in wordt gegaan op problemen rond
de Pflegeversicherung (verder te noemen: PV), mag dit aspect niet uit
het oog worden verloren.
6.2 Visies en beleidsoverwegingen over langdurige zorg
Visies en beleidsoverwegingen – inzake de langdurige zorg (thuis of in
een instelling) – hangen in Duitsland nadrukkelijk samen met de in
1995 ingevoerde PV. De PV is uitgebreid beschreven door De Graaf
(2004), reden om daar hier niet al te diep op in te gaan. Terzijde zij
vermeld dat de PV zich niet alleen richt op ouderen, maar op allen
RVZ
Langdurige zorg in het buitenland, lessen voor Nederland? 75