De AWBZ internationaal bekeken - Rvz

Mede daarom wordt bij de eerste analyses van deze regering sterke
nadruk gelegd op efficiëntiewinst en terugdringen van misbruik.
4.3 Visies en beleidsoverwegingen over langdurige zorg
Een kenmerk van Portugal is dat er zo lang geen beleid is gevoerd ten
aanzien van langdurige zorg in zijn algemeenheid. De aandacht is lang
uitgegaan naar bestrijding van armoede en werkeloosheid. In 1994 ging
weliswaar het geïntegreerde steunprogramma voor ouderen (Programa
de Apoio Integrado a Idosos, PAII) van start, maar de – losse – projecten
zijn nog niet opgevolgd door algemene implementatie. Zogenaamde
TeleAlarm diensten en 24-uurs thuiszorg zijn voorbeelden van deze
projecten. Vanaf 1995 werd het Plano Avô (Avô = grootvader) uitgevoerd.
Dat betrof het formuleren van een aantal kwaliteitscriteria voor
verpleeghuizen en het installeren van een inspectieregime. Dat was noodzakelijk
geworden vanwege frequente misstanden in verpleeghuizen.
Tussen 1995 en 1999 werden 115 verpleeghuizen gesloten. In 2000
werd een ISO-norm bepaald voor verpleeghuizen. Deze initiatieven
kunnen beschouwd worden als deelactiviteiten, deels afgedwongen
door publieke verontwaardiging.
Pas met het aantreden van de nieuwe regering in maart 2005 is langdurige
zorg expliciet benoemd als aandachtspunt en de eerste actie is
inderdaad onmiddellijk genomen, zoals in de inleiding is aangegeven.
Handicap of afhankelijkheid.
Portugal kent een staatssecretariaat voor mensen met een handicap, dat
integratie als beleidsprioriteit heeft. Er zijn residentiële voorzieningen
en er is een – zeer lage – uitkering voor mantelzorgers van degenen die
permanent thuiszorg nodig hebben.
In 2003 nam de vorige regering het initiatief om burgers met beperkingen
deel te laten nemen aan de informatiemaatschappij. Achterliggende
gedachte was, onder andere, dat hun afhankelijkheid en zorgbehoefte
zouden afnemen als zij beter in staat gesteld zouden worden aan de
maatschappij deel te nemen, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs
en werk: het Iniciativa nacional para os cidadãos com necessidades
especiais na sociedade da informação. Een maatregel bijvoorbeeld was het
stimuleren van internetonderwijs door universiteiten en het geschikt
maken van internet-informatie voor slechtzienden.
4.4 Samenwerking en schotten
Een van de voorstellen van de in maart benoemde commissie
‘Eerstelijnszorg’ is het omvormen van de huidige gezondheidscentra
in een netwerk met territoriale dekking. Een gezondheidscentrum
RVZ
Langdurige zorg in het buitenland, lessen voor Nederland? 57