De AWBZ internationaal bekeken - Rvz

gezondheidszorg de rijksbelastingen. Ook in Zweden is dit het geval.
In Nederland en Duitsland is de premieheffing uit hoofde van de sociale
verzekering de belangrijkste financieringsbron.
In het Verenigd Koninkrijk wordt aan ouderenzorg en aan geestelijke
gezondheidszorg als percentage van het BBP meer uitgegeven dan in
Spanje in Portugal. Over de uitgaven aan ouderenzorg zijn geen cijfers
bekend voor Portugal, maar men kan met redelijke zekerheid aannemen
dat deze op hetzelfde niveau liggen als in Spanje (Bentes, 2004). Voor
de uitgaven aan GGZ liggen ze in ieder geval als percentage van het
totale zorgbudget op hetzelfde niveau. In tegenstelling tot het Verenigd
Koninkrijk worden veel uitgaven in Spanje en Portugal door private
partijen gefinancierd (Guichard, 2004; Bentes, 2004 en OECD, 2005).
In het Verenigd Koninkrijk, Spanje en Portugal zijn financiering van
de NHS en de sociale hulpverlening gescheiden. 85% de uitgaven voor
geestelijke gezondheidszorg worden in het Verenigd Koninkrijk bijvoorbeeld
door de NHS betaald. De rest komt voor rekening van de
gemeenten (ondersteuning). Voor NHS-voorzieningen (zorg) hoeft men
ook geen eigen betalingen te doen. Voor sociale hulpverlening, die door
de gemeenten wordt verstrekt, wel. Sommige lokale voorzieningen
worden echter zonder heffing verstrekt aan mensen die zeer ernstig
(psychisch) ziek zijn. Het beleid ten aanzien van eigen betalingen
kan per gemeente verschillen.
In Portugal is er voor ouderen een verschil in eigen bijdragen voor
residentiële zorg. Als men in een huis van Misericórdias komt betaalt
men een nominale eigen bijdrage. Komt men in huis van de staat
dan moet een inkomensafhankelijke eigen bijdrage worden betaald.
De kwaliteit van de voorzieningen is in deze huizen echter slechter
dan die van Misericórdias (Bentes et al., 2004)
Tenslotte is er een verschil in de manier waarop gemeenten prioriteiten
mogen stellen in het hun toebedeelde zorgbudget. In zowel het Verenigd
Koninkrijk als in Portugal zijn de uitgaven voor geestelijke gezondheidszorg
van tevoren vastgelegd, terwijl ze dat in Spanje niet zijn. Dit is wellicht
het beste te vergelijken met een specifieke uitkering zoals we die in
Nederland kennen. In Spanje kan een gemeente dus meer (of minder)
uitgeven aan geestelijke gezondheidszorg (WHO, 2005). McDaid et al.
(2004) zien hierin het gevaar dat de GGZ dan minder prioriteit krijgt.
2a - Nederland
In Nederland is de belangrijkste bron van financiering voor de
ouderenzorg, geestelijke gezondheidszorg en gehandicaptenzorg de
premieheffing uit hoofde van de sociale verzekering, de AWBZ. Dit in
tegenstelling tot het Verenigd Koninkrijk, Spanje, Portugal en Zweden,
RVZ
De AWBZ internationaal bekeken: langdurige zorg in het buitenland 154