PostęPy w diagnostyce i leczeniu nabytych zastawkowych wad serca

dwupłatkowa zastawka aortalna jest przyczyną stenozy w blisko 50% przypadków. W grupie
pacjentów w wieku 15–65 lat BAV okazuje się najczęstszą przyczyną istotnej stenozy aortalnej.
Dużą częstość występowania stenozy aortalnej u osób z BAV wiąże się z asymetrią płatków,
która zmienia warunki przepływu krwi przez zastawkę. Uraz mechaniczny powstały na skutek
uderzania strumienia krwi w zmienione patologicznie płatki prowadzi do rozwoju przewlekłego
stanu zapalnego, którego obecność została wykazana u pacjentów z dwupłatkową zastawką
aortalną. Z kolei proces zapalny prowadzi do rozwoju przedwczesnych zmian degeneracyjnych
– włóknienia i zwapnień, a w konsekwencji do stopniowego zwężania lewego ujścia tętniczego.
Stwierdzono, że u pacjentów z BAV średni gradient przezzastawkowy wzrasta o 18 mmHg co
dziesięć lat i przyrost gradientu jest jeszcze szybszy – nawet 27 mmHg co dziesięć lat – jeśli
płatki są asymetryczne i o orientacji przednio-tylnej. Istotne są także niezależne czynniki ryzyka
zwężenia zastawki aortalnej takie jak wysoki poziom cholesterolu LDL i lipoproteiny a oraz
palenie, które przypuszczalnie przyczyniają się do związanej z wiekiem degeneracji zastawki.
Z obserwacji wynika, że dwupłatkowa zastawka aortalna wykazuje tendencję do wapnienia już
w wieku 20–30 lat i występowania objawów w wieku 30–60 lat, i że przed 50. rż. u blisko połowy
pacjentów z BAV rozwija się co najmniej łagodna stenoza aortalna.
W badaniu echokardiograficznym (ryc. 6.5.) obecne są typowe cechy zwężenia ze zwiększeniem
prędkości przepływu i gradientu ciśnień przez zastawkę oraz kompensacyjny przerost
mięśnia lewej komory w przypadku, gdy stenoza jest istotna.
Ryc. 6.5. Prezentacja 2D. Projekcja koniuszkowa 5-jamowa. A. Zaawansowane zwapnienia
dwupłatkowej zastawki aortalnej – strzałka. B. Ten sam pacjent. Badanie doplerem fali ciągłej.
Wysoki gradient ciśnień przez istotnie zwężoną dwupłatkową zastawkę aortalną – maks.
127 mmHg, śr. – 79,8 mm Hg. RV – prawa komora, LV – lewa komora, LA – lewy przedsionek,
AoB – opuszka aorty.
Według obowiązujących zaleceń ESC pacjenci z ciężką stenozą dwupłatkowej zastawki
aortalnej podlegają kwalifikacji do leczenia operacyjnego na takich samach zasadach, jak
pacjenci z istotnie zwężoną zastawką trójpłatkową. U osób dorosłych leczenie operacyjne
sprowadza się do wszczepienia sztucznej zastawki lub bioprotezy czy też wszycia homograftu
aortalnego – zabiegu zarezerwowanego przede wszystkim dla pacjentów z infekcyjnym zapaleniem
wsierdzia i naciekami zapalnymi pierścienia aortalnego oraz ropniami okołopierście-
76