Raport z pracy Ministerstwa Skarbu Państwa 2007‐2011

Temat: Postępowanie kompensacyjne w stoczniach w Gdyni i Szczecinie
Kwestie: Działania podejmowane w celu ratowania przyszłości stoczni. Aktywizacja terenów
postoczniowych. Inwestorzy działający na terenach postoczniowych.
W skrócie:
W ramach pomocy publicznej po 1 maja 2004 r. Skarb Państwa przeznaczył 5,46 mld zł dla stoczni w
Gdańsku i Gdyni oraz 2,99 mld zł dla stoczni w Szczecinie. Stocznie dostawały nie tylko gotówkę.
Większą jej część stanowiły wszelkiego rodzaju ulgi podatkowe, poręczenia kredytowe i inne
subsydia. Wysokość samych poręczeń kredytowych na budowę statków w stoczni w Gdyni i Szczecinie
szacuje się na ponad 1 mld zł.
W listopadzie 2008 r. Komisja Europejska uznała za nielegalną pomoc finansową, jakiej polski rząd
udzielił stoczniom w Gdyni i Szczecinie. KE dała polskiemu rządowi czas do czerwca 2009 r. na
sprzedaż majątku obu stoczni. Do tego momentu zakłady miały też zwolnić wszystkich pracowników.
� Aby zapobiec upadłości stoczni, rząd zawarł kompromis z Komisją Europejską i stroną
społeczną, który pozwalał na sprzedaż już nie całych stoczni, ale ich poszczególnych aktywów.
Komisja Europejska postawiła warunek, aby poszczególne aktywa były sprzedawane
oddzielnie, a od inwestorów nie żądano kontynuacji produkcji stoczniowej.
� Ministerstwo Skarbu Państwa opracowało tzw. specustawę stoczniową. Przewidywała ona
sprzedaż stoczni Gdynia i Szczecin w otwartej, przejrzystej, bezwarunkowej
i niedyskryminującej procedurze przetargowej. Ustawa obejmowała programem ochronnym
stoczniowców zatrudnionych w stoczni Gdynia i Szczecin do 31 października 2008 r.
Gwarantowała ona wypłatę odszkodowań od 20 tys. zł do 60 tys. zł w zależności od stażu
pracy. Odszkodowania te były wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych. Dla
zwalnianych pracowników przygotowany został Program Zwolnień Monitorowanych
(szkolenia, pomoc w poszukiwaniu pracy, kursy przekwalifikowujące).
� Plan ratowania Stoczni Szczecińskiej Nowa i Stoczni Gdynia był efektem wspólnych wysiłków
strony społecznej i rządowej. Obie strony zgodziły się na rozwiązania, które zostały wdrożone
i uznały je za najlepsze z możliwych.
� Był to okres dekoniunktury w branży stoczniowej w całej Europie. W tym samym czasie upadły
niemieckie stocznie w Wismarze i Rostocku, zwalniając 2700 osób. Firma A.P.MOLLER‐
MAERSK rozpoczęła wygaszanie produkcji w swoich stoczniach w Danii i na Litwie, a holding
stoczniowy THYSSEN KRUP MARINE SYSTEMS ze względu na trudną sytuację finansową
rozpoczął sprzedaż wszystkich swoich stoczni. Nie bez znaczenia były również wystąpienia ze
strony polskich przeciwników procesu sprzedaży aktywów stoczni, którzy donosili inwestorom
o rzekomych wadach prawnych procesu. Zarzuty te zostały jednoznacznie wyjaśnione przez
MSP (sprawa Stoczni Szczecińskiej Porta Holding S.A.).
� We wrześniu 2009 r. KE wydała zgodę na przedłużenie procesu kompensacji.
� Od tego czasu w kolejnych aukcjach i przetargach dzierżawione i sprzedawane były składniki
majątku stoczni, w tym m.in. „serce stoczni Gdynia” – suchy dok i suwnica, zakupione przez
spółkę CRIST S.A. Spółka wznawia produkcję stoczniową, zatrudnia pracowników, w tym
byłych stoczniowców.
� Obecnie na dawnym terenie Stoczni Gdynia pracuje ponad 3000 osób, z czego znaczącą część
stanowią byli stoczniowcy. Planowane są kolejne zatrudnienia.
Stocznia w Gdyni – aktywność gospodarcza nabywców obszarów
postoczniowych w procesie kompensacji:
Crist S.A.
� Spółka realizuje dwa kontrakty o dużej wartości i skali, tj. budowę jednostek
pływających typu jack‐up dla sektora offshore wind power. Łączna wartość tych
Zaangażowanie
Crist w
projekty
113