Chronische zorgbehoeften bij personen met een NAH - KCE

108 NAH KCE reports 51
Desondanks blijft de persoonlijke bijdrage voor de patiënt hoog, niettegenstaande er
een beperkte staatstussenkomst en zakgeld voorzien wordt.
Op het vlak van opvang en begeleiding van patiënten met psychiatrische stoornissen
bestaat een belangrijke know-how en ervaring in de geestelijke gezondheidszorgsector,
met inbegrip van de PVT’s. Personen met NAH worden soms naar een psychiatrische
voorziening doorverwezen, o.a. wanneer ernstige cognitieve, emotionele of
gedragsproblemen een belemmering vormen voor opname in een revalidatiecentrum of
voorziening voor chronische zorg (bv. RVT of nursingvoorziening). De specifieke
cognitieve en gedragsstoornissen tengevolge van een NAH zijn echter moeilijk
vergelijkbaar met de meest voorkomende psychiatrische aandoeningen in de PVT’s, met
name schizofrenie (42,2%) en mentale handicap (32,5%), samen 75%. Bovendien
vertoont de NAH-doelgroep dikwijls een belangrijke zware fysische zorgafhankelijkheid,
soms met een degeneratief verloop (vb. ziekte van Huntington). Deze fysieke
beperkingen vormen meestal een grote belemmering voor opname in een psychiatrisch
ziekenhuis of PVT.
Wat de leeftijd betreft zijn er geen specifieke criteria in het PVT. In 2001 was meer dan
25% van de PVT-patiënten tussen de 70 en 79 jaar oud en 8,1 % ouder dan 80 jaar.
Meer dan 76% is langer dan 2 jaar opgenomen in een PVT, 18 % reeds meer dan10 jaar.
Uit de enquête (hoofdstuk 4) waarbij voor de sector geestelijke gezondheidszorg de
psychiatrische ziekenhuizen en PVT’s bevraagd werden, is gebleken dat het aantal NAHpersonen
dat in deze psychiatrische instellingen verblijft, het kleinst is in aantal in
vergelijking met de andere sectoren. Bovendien dienen de gegevens vanuit deze sector
met de grootste voorzichtigheid geinterpreteerd te worden, enerzijds omdat de
meerderheid van de bevraagde voorzieningen niet gericht zijn op chronische zorg en
omdat er een belangrijke kans bestaat dat een groot deel van het geregistreerde aantal
NAH-personen (70%), Korsakov-patienten betreft, terwijl deze studie zich niet op deze
NAH-subdoelgroep richt.
De Nationale Raad voor Ziekenhuisvoorzieningen bracht in 2003 een advies uit
aangaande de geestelijke gezondheidszorg voor personen met een handicap met een
geassocieerde psychiatrische en/of gedragsproblematiek hhhh . De Vlaamse
Gezondheidsraad bracht in 2004 een gelijkaardig advies uitiiii. Een van de doelgroepen
betreft NAH. Personen met NAH lopen wegens de aard van hun problematiek een
grotere kans op een psychiatrische problematiek en vragen binnen de GGZ een
specifieke knowhow. Hun gedrags- en emotionele problematiek wordt gekenmerkt
door o.a. hypergedrag, fysieke agressie, (sexuele) ontremming, roepgedrag. Dergelijke
problematiek vormt bijna altijd een exclusiecriterium tot opname, zelfs binnen GGZvoorzieningen.
De doelgroep dreigt tussen de mazen van het net te vallen en laat zich
niet vatten binnen één zorgaanbod. Een geintegreerde organisatie van zorg over de
sectoren heen ontbreekt. Er wordt gepleit voor de financiering van gespecialiseerde
GGZ zorgvormen ter ondersteuning van continuiteit van zorg zoals outreach. Bij
outreach ontvangt de patient de zorg in zijn natuurlijke leefomgeving en kan opname
worden vermeden of nazorg geboden. Dit omvat zowel patientgebonden activiteiten in
het leefmilieu van de patient (thuis of in instelling), als niet-patientgebonden activiteiten
tav. zorgverleners buiten de GGZ, bv. overbrengen van GGZ-expertise en vorming naar
teamleden van niet GGZ-voorziening (in feite vergelijkbaar met de externe
liaisonfunctie in het PVS-project).
Coordinatie over de sectoren heen is noodzakelijk. Samenwerking tussen federale
overheid en gemeenschappen is vereist, o.a. ter realisatie van experimenten op dat vlak.
Personen met een handicap hebben recht op een betaalbare, toegankelijke basiszorg op
maat aangevuld met orthopedagogische zorg en begeleiding en gespecialiseerde GGZ.
De verantwoordelijkheid van de GGZ behelst de GGZ-noden wat impliceert dat de
GGZ-inbreng een tijdelijk, complementair en subsidiair karakter heeft in vergelijking
met de inbreng van de andere sectoren, bv. gehandicaptensector. Op vlak van GGZ
hhhh http://www.popovggz.be/documenten/NRZV/advies%20NRZV%20handicap.pdf
iiii http://www.wvc.vlaanderen.be/vgr/pdf/2004/Advies%20GGZ%20handicap05.pdf