Chronische zorgbehoeften bij personen met een NAH - KCE

KCE reports 51 NAH 161
7.4.3 Persoonsgebonden factoren
In deze rubriek bespreken we factoren die in de beslissing tot opname (of
ontslag/doorverwijzing) gebonden zijn aan de individuele kenmerken van de
patiënt/cliënt/bewoner. De klinische kenmerken van de persoon worden onderscheiden van
de niet- klinische kenmerken
7.4.3.1 KLINISCHE CONDITIE
DE ALGEMENE FYSIEKE CONDITIE/ZORGZWAARTE
In essentie speelt de fysieke conditie van de patiënt geen determinerende rol in het
beslissingsproces, in zoverre dat voor de toestand van de patiënt gepaste zorg kan worden
aangeboden (zie ook verder infrastructuur en human resources).
De factor “zorgzwaarte” krijgt binnen elke type organisatie overigens een ‘collectieve’
betekenis: De zorgzwaarte van de individuele patiënt wordt meestal beoordeeld in termen
van de mate waarin de organisatie kan omgaan met de gecumuleerde “werklast” van
verschillende patiënten.
Het belang van de algemene fysieke conditie als beslissingscriterium bij opname moet zeker
ook begrepen worden tegen de achtergrond van de erkenningsnormen van een instelling. Op
dit vlak is er een groot verschil tussen VF-AWIPH instellingen en RVT’s (zie rubriek
regelgeving en financiering).
Een veel aangehaald criterium is een inschatting van de werklast en de “uitdaging” voor het
personeel. In de meeste instellingen wordt gesteld dat er moet gestreefd worden naar een
“goede mix” van patiënten op de afdeling. Daarin speelt zowel het perspectief van de groep,
maar vooral toch de impact voor de werklast van het personeel. In een aantal interviews
met diensthoofden speelt daarbij het zoeken naar een evenwicht voor de verschillende
professionele groepen: wat voor een kinesist of ergotherapeut misschien op zich geen
probleem is (bijv. gedragsstoornissen) kan voor de verpleegkundigen een enorme werklast
zijn . Dus het zoeken naar een evenwicht op de afdeling speelt zeker een rol in het
beslissingsproces. “bij een bedbezetting moet er continu gestreefd worden naar een
evenwicht tussen extra zware gevallen en een aantal minder zware gevallen”
In de marge werd er in een aantal gesprekken op gewezen dat door de toegenomen
overlevingskansen in de acute fase de “zwaarte” van de aandoeningen schijnt toe te nemen.
Dat heeft zware gevolgen voor de aanpak op de afdelingen zelf en voor het opstarten van de
revalidatie. Er wordt expliciet op gewezen dat dit aspect mee in het verhaal van de zorg
moet worden opgenomen, omdat de druk op de acute ziekenhuizen, de problematiek in de
revalidatie-instellingen enorm kan beïnvloeden (ook in termen van werklast en revalidatietijd
en het natraject).
HET GEBRUIK VAN SCHALEN EN/OF PROTOCOLLEN
Formele schalen of scoringsinstrumenten worden niet gebruikt in de beslissingsoverwegingen
bij opname. In RVT’s wordt de Katz-schaal standaard gebruikt, maar primair vanuit
financieringsoverwegingen, niet als beslissingondersteunend klinisch instrument.
In VF-instellingen is de toegang mede beïnvloed door externe randvoorwaarden (zie rubriek
regelgeving). Er worden geen schalen of protocols in de instellingen gebruikt in het
beslissingprotocol.
In de revalidatiecentra wordt erop gewezen dat er geen gevalideerde schalen beschikbaar
zijn. Bovendien gaat het bij NAH-patiënten om een combinatie van gedragsmatige en
motorische stoornissen, moet rekening gehouden worden met de sociale context van een
patiënt en met de motivatie: de combinatie van de factoren (de zorgbehoefte) bepaalt in
essentie of een patiënt als zwaar zorgbehoevend moet getypeerd worden. Tijdens de
gesprekken in de revalidatiecentra werd zeer sceptisch gereageerd op het potentiële nut van