Chronische zorgbehoeften bij personen met een NAH - KCE

40 NAH KCE reports 51
het vermelden van een prevalentie van 31-71% na ernstig hersenletsel in de post-acute
en chronische fase. Meerdere syndromale clusters kunnen leiden tot agressie en agitatie.
Er wordt gepleit voor professionele deskundigheid en specialisatie op vlak van de
behandeling van deze problematiek die zowel farmacologische, psychotherapeutische als
omgevingsinterventies kan omvatten en zich eveneens richt op training en
ondersteuning van de familie. Een suboptimale behandeling binnen geestelijke
gezondheidszorg zonder ervaring of expertise op vlak van aanpak van
neuropsychiatrische stoornissen na traumatisch hersenletsel, leidt tot toename van
psychosociale morbiditeit en verminderde slaagkansen bij neurorevalidatie.
Manchester et al. (1997) 64 beschrijven de nood aan gespecialiseerde units voor de
opvang en behandeling van personen met hersenletsel die ernstige gedragsproblemen
vertonen en hierdoor niet behandeld kunnen worden in de gewone revalidatiediensten
voor deze doelgroep. Voor het district New South Wales (Australie)ee werd in 1994
een jaarlijkse incidentie van 50 personen ingeschat. Meestal krijgen dergelijke patienten
geen revalidatiekansen wegens het risico dat ze stellen tgv zichzelf, andere patienten en
personeel. Bij gebrek aan alternatief worden dergelijke patienten dikwijls
noodgedwongen opgevangen in gesloten afdelingen van psychiatrische instellingen of
nursing homes die hiervoor eveneens niet geschikt zijn. Resultaat is vaak een levenslange
plaatsing. In Engeland (bv. Kemsly Unit St. Andrews Hospital Northhampton)ff bestaan
reeds geruime tijd gespecialiseerde units voor de behandeling van ernstige
gedragsstoornissen na hersenletsel. De doelstelling is een korte, intensieve residentiele
behandeling gevolgd door maatschappelijke reintegratie en ambulante ondersteuning op
lange-termijn. Voor personen met ernstige gedragsproblemen na hersenletsel zijn zowel
gespecialiseerde units (voor in de postacute fase) als intensieve ambulante begeleiding
(op lange termijn) noodzakelijk. Zonder deze gespecialiseerde units zou de kans op een
succesvolle maatschappelijke reintegratie nagenoeg onbestaande zijn. Dergelijke units
verkleinen de kans op een onaangepaste plaatsing binnen een psychiatrische setting. Er
is nood aan een intensieve bestaffing (voor het verminderen van stress en burnout bij
personeel). De aanpak betreft een arbeidsintensieve benadering gebaseerd op
gedragstherapeutische principes die zowel gericht is naar gedragsmatige, cognitieve als
fysische revalidatie die maanden tot in sommige gevallen soms jaren kan duren. De
einddoelstelling is een succesvolle maatschappelijke reintegratie. Resultaten tonen aan
dat patienten met een ernstig hersenletsel die ernstige gedragsproblemen vertonen,
geholpen kunnen worden, zelfs jaren nadien, en dat de positieve gedragsveranderingen
behouden en zelfs gegeneraliseerd worden mits een blijvende opvolging en
ondersteuning in de thuissituatie, waardoor op lange termijn een grotere functionele
zelfstandigheid en betere levenskwaliteit worden bereikt. Ook de emotionele stress van
de familieleden wordt hierdoor verminderd. Op maatschappelijk vlak, meer bepaald op
vlak van volksgezondheid, betekent dit een belangrijke meerwaarde, niet in het minst op
financieel vlak.
Concluderend kan gesteld worden dat agressief gedrag (en andere gedragsproblemen
mbt. zelfcontrole en –beheersing) vaak voorkomen na hersenletsel. Prevalentiegegevens
worden in de literatuur nauwelijks teruggevonden en zijn bovendien moeilijk
vergelijkbaar omdat onderzochte populaties verschillen qua moment van inclusie, ernst
van het hersenletsel, wijze van inclusie, operationalisering van het probleemgedrag,
ernst van het probleemgedrag etc. Na ernstig hersenletsel wordt agressie en
aanverwant probleemgedrag toch in 25-70% van de gevallen gerapporteerd. Deze
gedragsproblematiek wordt als een belangrijke hinderpaal beschouwd bij revalidatie en
maatschappelijke reïntegratie, en kan een reden zijn tot plaatsing in een instelling. Er
wordt gepleit voor deskundigheid en specialisatie op vlak van de behandeling en aanpak
van deze problematiek en het belang van de beschikbaarheid van dergelijke zorg op
lange termijn. Daarbij mag ondersteuning en begeleiding van de familie in het omgaan
met dergelijk probleemgedrag, niet ontbreken. Over de aard (residentieel of ambulant)
en grootte orde van de noden op vlak van dergelijke zorgverlening, wordt geen
informatie teruggevonden.
ee Populatie: 6.817.100 inwoners (bron:
http://www.abs.gov.au/ausstats/abs@.nsf/0e5fa1cc95cd093c4a2568110007852b/6949409dc8b8fb92ca256b
c60001b3d1!OpenDocument)di. jaarlijkse incidentie van 7.3 per miljoen inwoners
ff zie: http://www.stah.org/en/1/srvdivkemind.html