Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

92 Internationale commerciële contracten
conform titel 9 van Boek 2, mits aan een aantal eisen wordt voldaan,
waaronder dat de moedermaatschappij zich hoofdelijk aansprakelijk
stelt "voor de uit rechtshandelingen van de rechtspersoon
(dat wil zeggen de dochter) voortvloeiende schulden". Dient
derhalve het afbreken van onderhandelingen te worden gekwalificeerd
als een onrechtmatige daad, dan is de moeder ondanks het
feit dat zij op het Handelsregister een verklaring van hoofdelijke
aansprakelijkheid heeft gedeponeerd, niet aansprakelijk voor de
schade die de dochter heeft veroorzaakt door het afbreken van
onderhandelingen, evenmin als voor schade door andere onrechtmatige
daden (en voor belastingschulden). Met Deelen t.a.p. geef
ik echter de voorkeur aan kwalificatie als een quasi-contract.
Nog in een ander opzicht verlopen de onderhandelingen in fasen.
Teruggebracht tot de eenvoudigste proporties zijn er in ieder geval
twee fasen te onderscheiden: aanbod en acceptatie. In de economie
wordt er in de macrosfeer van uitgegaan dat de prijsvorming plaats
vindt daar waar de vraagcurve en aanbodcurve elkaar snijden. In de
rechtswetenschap gaat het niet om de macrosfeer, maar om de
microsfeer. Het gaat daarbij in een individueel contract niet om de
hoogte van de prijs, maar om het tijdstip waarop een contractuele
gebondenheid ontstaat. In werkelijkheid moeten echter om twee
redenen, uitgaande van de tweedeling aanbod en acceptatie, meer
fasen worden onderscheiden. In de eerste plaats werkt die tweedeling
alleen, indien partijen in elkaars aanwezigheid, dus mondeling,
onderhandelen, zodat ter plaatse het aanbod van A aansluit op de
acceptatie van B. Vaak echter vinden onderhandelingen tussen
afwezigen plaats, dus per brief, fax, telex of telegram. In dat geval
wordt het simpele beeld van aanbod en acceptatie verstoord, doordat
rekening gehouden moet worden gehouden met het verzenden,
het ontvangen en het vernemen van de boodschap van de wederpartij.
In het algemeen gaat men ervan uit, dat een contract tot stand
komt op het moment dat de acceptatie van het aanbod door B weer
ontvangen is door A, de aanbieder. De kring is dan weer rond. Wie
achteraf spijt heeft van een door hem per brief verzonden aanbod
of acceptatie kan deze door een sneller werkend communicatiemiddel,
zoals een fax, nog weer intrekken. Zie art. 6:219 lid 2 BW.