Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

3 . Contractenrecht buiten Nederland 57
3.3.5 De wilsgebreken
Wilsgebreken kunnen naar Duits recht van rechtswege nietig dan
wel vernietigbaar zijn. In het laatste geval is de wilsverklaring geldig,
maar kan deze door Anfechtung vernietigd worden. In dergelijke
gevallen heeft men dus de keuze om zich wel of niet op het
wilsgebrek te beroepen. De nietigheid wordt bewerkstelligd door
het afgeven van een Anfechtungserklärung aan de andere partij (§
143), waardoor de overeenkomst van het begin af aan als nietig
wordt beschouwd (§ 142).
Door deze keuzemogelijkheid kan de andere partij in een onzekere
toestand komen omtrent de vraag of de overeenkomst nu wel of
niet vernietigd zal worden. Deze partij kan dan ook om duidelijkheid
verzoeken (§ 121).
Wanneer de overeenkomst door middel van' Anfechtung' vernietigd
is, heeft de andere partij recht op schadevergoeding wanneer
hij te goeder trouw op de rechtsgeldigheid van de overeenkomst
vertrouwd heeft (Vertrauenssehaden, zie § 122).
Is er echter bewust een discrepantie gerealiseerd tussen wil en verklaring,
dan is deze wilsverklaring nietig (bijvoorbeeld de 'Willenserklärung
mit geheimen Vorbehalt' in § 116, de 'Scheinerklärung'
in § 117 en de 'Scherzerklärung' in § 118).
Bij de vernietigbare wilsverklaringen wordt een onderscheid gemaakt
tussen het onbewust afwijken van wil en verklaring (de dwalingsgevallen
van § 119 en 120) en het gebrek bij de totstandkoming
van de wil zoals dwaling omtrent een wezenlijke eigenschap
van een zaak of persoon (§ 119 n) of bij bedrog en dwang (§ 123).
Andere vormen van wilsgebreken dan de in de wet genoemde (bijvoorbeeld
misbruik van omstandigheden) beïnvloeden de rechtsgeldigheid
van de wilsverklaring niet.
1. DWALING
De figuur van de dwaling is geregeld in § 119 BGB. In de leden 1 en
2 wordt een verschil gemaakt tussen resp. 'Erklärungsirrtum' en
'Eigenschaftsirrtum' . In het eerste geval betreft het de oneigenlijke
dwaling. Het gaat om dwaling omtrent de aan de wilsverklaring toe
te kennen betekenis. Als voorbeeld kan genoemd worden de situa-