Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

3 . Contractenrecht buiten Nederland 33
De aanvaarding
De overeenkomst ontstaat bij gehele acceptatie van het aanbod.
Ook de acceptatie kan vormvrij geschieden. Dit kan expliciet (expresse)
gebeuren, bijvoorbeeld door schriftelijk te reageren (van
belang in verband met bewijsrechtelijke problemen) of stilzwijgend
(tacite). De aanvaarding wordt dan afgeleid uit een gedraging
van de acceptant. Veel duurcontracten kennen overigens een 'clause
de tacite réconduction': zonder tegenbericht wordt het contract
stilzwijgend verlengd. De 'I' acceptation tacite' dient van de strikte
'silence' onderscheiden te worden. In dat laatste geval is er ook
geen sprake van een gedraging en komt nooit een overeenkomst tot
stand.
Tot nog toe is steeds uitgegaan van een situatie waarin partijen vrij
met elkaar kunnen onderhandelen (het zogenaamde 'contract de
gré à gré '). De leer van de wilsautonomie stuit echter op problemen
bij 'contraets d'adhésion'. Immers, vrije onderhandelingen worden
niet gevoerd, veelal bestaat er sociaal-economische ongelijkheid
tussen partijen en is er geen sprake van vrije wilsovereenstemming.
De sterkste partij legt alle voorwaarden eenzijdig op. Toch wordt
in het positieve recht ook deze vorm van overeenkomsten erkend.
Wettelijke bescherming - bijvoorbeeld in de zin van een zwarte of
grijze lijst - bestaat op dit moment in Frankrijk niet, maar volgens
vaste jurisprudentie wordt de zwakste partij zo veel mogelijk beschermd.
De wilsovereenstemming
De overeenkomst komt tot stand door de wilsovereenstemming, dat
wil zeggen op het moment en op de plaats waar de willen elkaar
ontmoeten. Het bepalen van dit moment kan voor de praktijk problemen
opleveren, waaraan belangrijke consequenties zijn verbonden.
Bijvoorbeeld in het geval waarbij partijen zich op verschillende
plaatsen (landen) bevinden of ten aanzien van de vraag op welk
moment de onderhandelingen zijn beëindigd en de overeenkomst
tot stand is gekomen.