Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

3 . Contractenrecht buiten Nederland 71
1. DWALING EN BEDROG
In het Engelse recht wordt de leer van de dwaling begrepen in een
tweetal begrippen: misrepresentation en mistake. In het eerste
geval wordt gedoeld op bepaalde uitspraken die door de wederpartij
zijn gedaan in de pre-contractuele fase. Het gaat om statements
waarbij er sprake is van 'false representations'. Er worden dric
vormen van misrepresentation onderscheiden. In dc eerste plaats
het opzettelijk in dwaling brengen ofwel het bedrog. Men spreekt
over 'fraudulent misreprcsentation'. De dwalende kan schadevergoeding
en/of ontbinding vorderen, maar ook alleen schadevergoeding
of nakoming en schadevergoeding. In de tweede plaats kunnen
bepaalde onjuiste ui tspraken weli swaar niet opzettelijk gedaan
zijn, maar zijn ze als zodanig toch onzorgvuldig te noemen. In dit
geval spreekt men over 'negligent misrepresentation' en volgens de
Misrepresentation Act 1967 kan schadevergoeding en/of ontbinding
gevorderd worden. Ten slotte wordt nog de 'innocent misrepresentation
' onderscheiden. Het betreft hier als zodanig onjuiste
uitspraken, gedaan door iemand die er redelijkerwijs op mocht
vertrouwen dat zijn uitspraak juist was. Volgens de Misrepresentation
Act 1967 leidt deze vorm van misrepresentation slechts tot
ontbinding van de overeenkomst. In uitzonderingsgevallen bezit dc
rechter discretionaire bevoegdheid om schadevergoeding toe te
wijzen in plaats van ontbinding.
Het leerstuk van de mistake is te vergelijken met de oneigenlijke
dwaling. Het gaat om gevallen van bijvoorbeeld dwaling omtrent
de persoon van de wederpartij, dwaling omtrent de aard (waarde of
samenstelling) of het bestaan van een zaak etc. Voor een beroep op
mistake is het noodzakclijk dat er gedwaald is omtrent feiten. Ten
aanzien van rechtsdwaling is een actie in rechte niet mogelijk.
Wanneer mistake door de rechter wordt aangenomen, leidt dit tot
nietigheid van de overeenkomst (enkele, hier niet nader te bespreken
uitzonderingen daargelaten).
Het onderscheid tussen voidable (vernietigbare) en void (nietige)
overeenkomsten, zoals bij respectievelijk misrepresentation en
mistake, is in het Engelse recht van groot belang in verband met de