Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

7 . Aspecten van internationaal privaatrecht 155
Voordat het EVO voor Nederland in werking trad, kende het Nederlandse
IPR aan consumenten een dergelijke bescherming niet toe.
Wel kon via het leerstuk van de voorrangsregels (zie § 7.2.4) aan
dwingende bepalingen meteen 'consumentenbeschermend' karakter
toepassing worden gegeven, bijvoorbeeld aan bepalingen inzake
consumentenkrediet, colportage, etc.
Voor een goed begrip geef ik een voorbeeld van de werking van
art. 5 EVO inzake consumentenovereenkomsten. Stel, een in Nederland
woonachtige consument sluit naar aanleiding van een in een
Nederlands tijdschrift verschenen advertentie een overeenkomst
met een in Luxemburg gevestigd bedrijf tot aankoop van een caravan
en tot financiering daarvan. Een bepaling in het standaardcontract
op basis waarvan Luxemburgs recht is gekozen, kan er dan
niet toe leiden dat de consument de bescherming verliest van de
dwingende bepalingen van het Nederlandse recht. Uit art. 5 EVO
volgt, dat de consument een beroep mag doen op de bepalingen van
de afdeling inzake algemene voorwaarden van het Nederlandse BW
(art. 231 e.v. van boek 6). Dit laatste is ook opgenomen in art. 247
lid 4 van boek 6 BW.
Art. 6 EVO kent een soortgelijke bescherming van de werknemer
tegen een in zijn arbeidsovereenkomst opgenomen rechtskeuze. De
werknemer kan daardoor niet de bescherming verliezen van de
dwingende bepalingen van het recht dat bij gebreke van rechtskeuze
op zijn arbeidscontract van toepassing is. Kort gezegd is bij
gebreke van rechtskeuze op een arbeidsovereenkomst van toepassing
het recht van het land waar de werknemer gewoonlijk zijn
arbeid verricht of, als deze regel niet opgaat, het recht van het land
van vestiging van de werkgever.
7.2.4 Doorwerking van bijzonder dwingend recht
De HR stelde in het Alnati-arrest enige grenzen aan de rechtskeuze.
Men kon weliswaar door rechtskeuze de dwingende bepalingen van
het zonder rechtskeuze toepasselijke recht opzij zetten, maar deze
rechtskeuze werd toegestaan 'voor zover de wet zich daartegen niet
verzet'. De grenzen van rechtskeuze liggen in wet en verdrag. Een
verdrag kan bepalen dat rechtskeuze niet is toegestaan. Zo is de
werkingsomvang van het Gewijzigd Cognossementsverdrag