Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

7 . Aspecten van internationaal privaatrecht 157
koop van een onroerende zaak gelegen op de Nederlandse Antillen.
Voor de aankoop daarvan had de in Suriname woonachtige koper
geen deviezenvergunning verkregen, zoals volgens de Surinaamse
Deviezenregeling 1947 was voorgeschreven. Volgens deze regeling
was de overeenkomst derhalve nietig. Moest nu aan het Surinaamse
recht voorrang worden gegeven boven het op de koopovereenkomst
toepasselijke Antilliaanse recht? De HR (12 januari 1979,
NJ 1980, 526) heeft deze vraag ontkennend beantwoord: "Het
aanzienlijke belang dat voor de Nederlandse Antillen is verbonden
aan het ongestoorde verloop van het rechtsverkeer met betrekking
tot onroerend goed op de Nederlandse Antillen, staat immers niet
toe aldaar de door het Surinaamse reeht voorgeschreven nietigheid
van de koopovereenkomst te aanvaarden."
In de lagere rechtspraak is de kwestie ook wel eens aan de orde
gekomen. Bekend is de uitspraak van de President van de
Rb.'s-Gravenhage van 17 september 1982 (RvdW/KG 1982, 167).
Hierin rees de vraag of het in 1982 door de Amerikaanse regering
uitgevaardigde exportverbod naar aanleiding van de Russische
inval in Afghanistan, ook geldt ten aanzien van een overeenkomst
tussen een Nederlandse leverancier en een Franse afnemer van
onderdelen bestemd voor de aanleg van de pijpleiding voor het
transport van Siberisch aardgas naar West-Europa. De Nederlandse
leverancier (Sensor BV) stelde niet aan haar contractuele verplichtingen
te kunnen voldoen, omdat zij als (klein )dochtermaatschappij
van een Amerikaanse vennootschap onder het exportverbod viel. In
kort geding heeft de Franse afnemer nakoming van de leveringsverplichting
gevorderd. De President was van oordeel, dat bij gebreke
van rechtskeuze de overeenkomst werd beheerst door het
Nederlandse recht als het recht van het land van vestiging van de
verkoper. Het Amerikaanse exportverbod - een derdelandsnorm -
was niet van toepassing, omdat de overeenkomst geen' genoegzame
aanknopingspunten' vertoonde met Amerika.