Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

48 Internationale commerciële contracten
worden (art. 1184lid 3 Cc: de zogenaamde 'délai de grace'). Na
verloop van deze termijn treedt automatisch de ontbinding in. Een
dergelijk délai wordt echter niet verleend wanneer de prestatie
expliciet op een bepaald moment verricht had moeten worden.
Wanneer gedaagde tijdens het proces uit zich zelf aanbiedt alsnog
na te zullen komen, is het aan de rechter om dit verzoek wel ofniet
in te willigen. Steeds weer dienen daarbij alle omstandigheden van
het geval in aanmerking te worden genomen.
Overigens bestaat de mogelijkheid om buiten de rechter om een
overeenkomst te ontbinden. Partijen kunnen hiertoe strekkende
clausules in het contract opnemen waarin precies omschreven staat
onder welke voorwaarden zij de overeenkomst als ontbonden kunnen
beschouwen. Van deze mogelijkheid wordt veelal gebruik
gemaakt in commerciële contracten; een dergelijke clausule wordt
een 'pacte commissoire' genoemd.
Ten aanzien van de schadevergoeding geldt het volgende. Wanneer
nakoming gevorderd wordt kan schadevergoeding verkregen worden
voor schade ontstaan door de te late nakoming (dommagesintérêts
moratoires). Daarnaast is schadevergoeding mo gelijk in het
geval er niet of niet geheel wordt nagekomen (dommages-intérêts
compensatoires). Tegelijkertijd met de eis tot ontbinding kan een
dergelijke schadevergoeding geclaimd worden (art. 1184 2 Cc).
Overmacht
In geval van niet-nakoming is de debiteur aansprakelijk voor de
schade ook indien er geen sprake is van een 'faute', tenzij 'l'inexécution
provient d'une cause étrangère qui ne peut lui être imputée'
(art. 1147 Cc). Een beroep op overmacht slaagt, aldus art.
1148 Cc, indien de vreemde oorzaak niet aan de debiteur is toe te
rekenen. Het moet gaan om een 'cas fortuit' (toevallige gebeurtenis)
of 'force majeure' (van buiten komende oorzaak). In de praktijk
worden beide begrippen als synoniem gebruikt. Voorts dient
het te gaan om een gebeurtenis 'non en rapport avec une faute du
débiteur'; bijvoorbeeld de debiteur betaalt niet omdat hij in staat
van faillissement verkeert.