Internationale Commerciële Contracten - Mr M.J.G.P. Kaplan

44 Internationale commerciële contracten
een bekende schilder opdracht te geven tot het schilderen van zijn
portret, maar het blijkt later een onbekende naamgenoot te zijn.
Voor een beroep op dwaling is voldoende dat één der partijen gedwaald
heeft. 'Erreur commune' (wederzijdse dwaling) is echter
ook mogelijk. Ook hier betreft het een 'nullité relative'. De wet
voorziet niet in de 'l'erreur de droit' (rechtsdwaling); deze figuur
is in de jurisprudentie ontwikkeld.
In al deze gevallen betreft het echte wilsgebreken met als gevolg
'nullité relative' van het contract.
Ten slotte is in een aantal gevallen de dwaling niet van invloed op
de rechtsgeldigheid van de overeenkomst. Dit is bijvoorbeeld het
geval wanneer de dwaling een niet essentieel deel van de overeenkomst
betreft of wanneer dwaling omtrent de persoon van de tegenpartij
irrelevant is. Ook is de dwaling niet van invloed wanneer het
de waarde van een zaak betreft of wanneer het gaat om de beweegredenen
van een partij, bijvoorbeeld in de zin van een toekomstverwachting.
Een beroep op dwaling heeft slechts kans van slagen, indien bewijsrechtelijk
gezien in ieder geval aan de volgende voorwaarden
is voldaan. Het moet gaan om een 'erreur déterminante'; hiermee
wordt gedoeld op de situatie dat de dwalende de overeenkomst niet
of niet onder dezelfde voorwaarden zou zijn aangegaan, indien hij
van de werkelijke situatie op de hoogte zou zijn geweest. 'Le caractère
déterminant de I' erreur' dient bewezen te worden; lukt dit
niet, dan is er geen sprake van een wilsgebrek. Daarnaast moet het
gaan om een 'erreur excusable'. Hiervan is geen sprake wanneer
het gaat om een 'erreur grossière', een dwaling die makkelijk voorkomen
had kunnen worden door eigen onderzoek voor het sluiten
van het contract. In die situatie blijft het contract bestaan. Wanneer
de dwaling niet te wijten is aan bedoelde grove onzorgvuldigheid
van de kant van de dwalende, kan de overeenkomst ontbonden
worden. Indien echter aangetoond kan worden dat de dwalende
onvoorzichtig, onzorgvuldig of slordig heeft gehandeld, kan de
rechter bepalen dat aan de andere partij een schadevergoeding
betaald dient te worden (dommages-intérets). Naar Nederlands