11.01.2015 Views

Shendeti Mendor dhe te Drejtat e Njeriut - Arct

Shendeti Mendor dhe te Drejtat e Njeriut - Arct

Shendeti Mendor dhe te Drejtat e Njeriut - Arct

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

198<br />

SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT<br />

e caktimit të shpërblimit <strong>dhe</strong> të ndryshimeve që mund të ketë pësuar<br />

paga e të dëmtuarit.<br />

Kur është shkaktuar vdekja e një personi, dëmi që duhet të shpërblejë<br />

përbëhet nga shpenzimet për ushqim e je<strong>te</strong>së të fëmijëve të tij të mitur,<br />

të bashkëshor<strong>te</strong>s <strong>dhe</strong> prindërve të paaftë për punë që kanë qenë në<br />

ngarkim të të vdekurit, plotësisht ose pjesërisht, si <strong>dhe</strong> të personave që<br />

banonin në familjen e të vdekurit <strong>dhe</strong> që gëzonin prej tij të drejtën e<br />

ushqimit; shpenzimet e duhura për varrimin e të vdekurit, në masën që<br />

ato i përgjigjen rrethanave personale e familjare të të vdekurit. Personi<br />

që ka shkaktuar dëmin mund të kundrejtojë të njëjtat mje<strong>te</strong> mbrojtëse që<br />

do t’i kundrejton<strong>te</strong> të vdekurit. Gjykata, duke marrë parasysh të gjitha<br />

rrethanat e çështjes, mund të vendosë që shpërblimi të jepet në natyrë,<br />

ose në para, njëherësh ose me kës<strong>te</strong>.<br />

Kur personi që ka kryer veprimin apo mosveprimin e paligjshëm<br />

krahas dëmit të shkaktuar, ka patur e<strong>dhe</strong> një përfitim të dukshëm, gjykata<br />

me kërkesën e palës së dëmtuar duke patur parasysh natyrën e dëmit,<br />

shkallën e fajësisë e rrethana të tjera të çështjes mund të llogarisë në<br />

shpërblimin e dëmit, tërësisht apo pjesërisht përfitimin.<br />

Kur shkaktohet vdekja ose dëmtimi i shëndetit të një personi që<br />

fiton nga sigurimet shoqërore, dëmi shpërblehet në mënyrën e caktuar<br />

me ligj. Për një person që nuk ka qenë në marrëdhënie pune ose nuk ka<br />

qenë i siguruar, masa e shpërblimit të dëmit të rrjedhur nga vdekja ose<br />

dëmtimi i shëndetit, caktohet nga gjykata në bazë të pagës që merr një<br />

punonjës i asaj ka<strong>te</strong>gorie me të cilën mund të barazohet e<strong>dhe</strong> puna që<br />

kryen<strong>te</strong> ose mund të kryen<strong>te</strong> i dëmtuari.<br />

I mituri i dëmtuar, kur mbush moshën gjashtëmbëdhjetë vjeç <strong>dhe</strong><br />

nuk ka pagë nga puna e tij, ka të drejtë që në vend të shpërblimit që<br />

merr për je<strong>te</strong>së, të kërkojë të shpërblehet për humbjen e aftësisë së tij<br />

për punë me pagën mesatare të një punonjësi, sipas kri<strong>te</strong>reve të nenit<br />

646 të këtij Kodi. Me mbushjen e moshës <strong>te</strong>tëmbëdhjetë vjeç ka të drejtë<br />

që në vend të shpërblimit që merr, të kërkojë të shpërblehet me pagën<br />

mesatare të një punëtori të asaj ka<strong>te</strong>gorie që do të kish<strong>te</strong> fituar ose duhej<br />

të kish<strong>te</strong> fituar po të mos ish<strong>te</strong> shkaktuar dëmtimi i shëndetit.<br />

Neni 15<br />

Neni 32 i Kush<strong>te</strong>tutës parashikon se:<br />

Askush nuk mund të detyrohet të dëshmojë kundër vetve<strong>te</strong>s ose<br />

familjes së vet <strong>dhe</strong> as të pohojë fajësinë e tij.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!