Shendeti Mendor dhe te Drejtat e Njeriut - Arct

More documents

Recommendations

Info

$F:\Botime Design Elvira\Librat - Arct$



SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT 5 NDALIMI, DËNIMI DHE PARANDALIMI I TORTURËS DHE DËNIMEVE A TRAJTIMEVE TË TJERA MIZORE, ÇNJERËZORE OSE DEGRADUESE (CAT) 1. Hyrje Ndalimi i torturës konsiderohet gjerësisht si një ndër të drejtat themelore të njeriut. Në optikën e së drejtës ndërkombëtare, ndalimi i torturës u sanksionua që me hartimin e Deklaratës Universale të të Drejtave të Njeriut1, për të vazhduar më pas me intrumentët e tjerë global dhe rajonal në fushën e të drejtave të njeriut. Paralelisht me këto zhvillime, ndalimi i torturës ka gjetur pasqyrim në të drejtën e brendshme dhe vecanërisht në të drejtën kushtetuese. I tillë është rasti i Shqipërisë, ku ligjvënësi ka sanksionuar ndalimin e torturës në Kushtetutë dhe në legjislacionin penal. Megjithatë, në praktikën e gjyqësore gjithnjë lindin pikëpyetje mbi përkufizimin e nocionit të ‘torturës’ sikundër shtrirjes së rrethit të subjekteve që mund të implikohen në rast të kryerjes së kësaj vepre penale. Nëpërmjet vendimit të datës 15.10.2003, Kolegji Penal i Gjykatës së Lartë, në çështjen në ngarkim të të gjykuarit Y. H. i akuzuar për vepren penale të torturës parashikuar nga Nenet 86 dhe 87 të Kodit Penal, ka çmuar se dispozitat e Kodit Penal që parashikojnë torturën vijnë në kundërshtim me Kushtetutën dhe marrëveshjet ndërkombëtare të ratifikuara nga ana e Republikës së Shqipërisë. Ndodhur në këto rrethana, Kolegji Penal, bazuar në nenin 145/2 të Kushtetutës, vendosi pezullimin e gjykimit të çështjes dhe dërgimin e saj Gjykatës Kushtetuese për t’u shprehur për kushtetutshmërinë e dispozitave.
6 SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT E NJERIUT Sipas Gjykatës së Lartë, kuptimi i tortures, i dhënë në dispozitat e sipërpërmendura të Kodit Penal është i ndryshëm nga formulimi kushtetues dhe ai i instrumentëve ligjore ndërkombëtare. Kjo pasi tortura konsiderohet si një vepër penale e kryer nga persona zyrtarë ose me nxitjen e tyre kryesisht ndaj personave të privuar nga liria, ose personave që përballen me organet e policisë. Në vështrimin e Gjykatës së Lartë, vendosja e dispozitave ligjore në Kodin Penal, nuk është në përputhje me atë çfarë parashikohet në aktet ndërkombëtare, sepse rrethi i marrëdhënieve që mbrohen merr kuptim më të ngushtë se ai i dhënë në aktet ndërkombëtare dhe në Nenin 314 të Kodit Penal. 2. Problemet kushtetuese Në vendimin e Gjykatës së Lartë, megjithëse pretendohet për antikushtetutshmëri të dispozitave të Kodit Penal që kanë të bëjnë me torturën, nuk arsyetohet se cila pjese e Nenit 25 të Kushtetutës apo dispozita të tjera të saj cënohen nga formulimi i Neneve 86 dhe 87 të Kodit Penal. E njëjta gjë mund të thuhet edhe për aktet ndërkombëtare në të cilat ka aderuar Republika e Shqipërisë. Në kontekstin kushtetues, mosnënshtrimi ndaj torturës, dënimit apo trajtimit mizor, çnjerëzor ose poshtërues është përfshirë si garanci kushtetuese në kreun e lirive dhe të drejtave vetjake2. Ndërkohë, Nenet 863 dhe 874 të Kodit Penal nuk bëjnë gjë tjetër veçse sigurojnë zbatimin e këtij detyrimi kushtetues përmes sanksioneve në rast të konsumimit të veprës penale të torturës. E thënë ndryshe, Nenet 86 dhe 87 të Kodit Penal janë pasojë e drejtpërdrejt e Nenit 25 të Kushtetutës. Përcaktimi i dispozitave të mësipërme në njërën apo tjetrën pjesë të Kodit Penal nuk ka asnjë relevancë kushtetuese, por mund të përbëjë objekt diskutimi në sfondin e teknikës legjislative5. Po kështu, ngushtimi a zgjerimi i subjektit që mund të përgjigjet penalisht për veprat e parashikuara në nenet 86 dhe 87 të Kodit Penal nuk sjell implikime të karakterit kushtetues, sa kohë që parashikohet kryerja e këtyre veprave me dashje. Madje, në literaturën e së drejtës penale shqiptare është pranuar se subjekti i krimit është personi që ka mbushur moshën e caktuar për përgjegjësi penale dhe është i përgjegjshëm, subjekt i përgjithshëm apo i posaçëm, civil a ushtarak6. Zgjerimi i subjekteve përgjegjëse është në përputhje me frymën e përçuar nga formulimi i traktateve ndërkombëtare mbi detyrimet pozitive që rrjedhin për shtetet pale, si dhe në jurisprudencën
Page 1 and 2: Botim i përtremuajshëm i QSHRT (Q
Page 3 and 4: Ne kuader te zbatimit te programit
Page 5: 4 SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT
Page 9 and 10: 8 SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT
Page 57 and 58:
56 SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTAT
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70:
Page 71 and 72:
Page 73 and 74:
Page 75 and 76:
Page 77 and 78:
Page 79 and 80:
Page 81 and 82:
Page 83 and 84:
Page 85 and 86:
Page 87 and 88:
Page 89 and 90:
Page 91 and 92:
Page 93 and 94:
Page 95 and 96:
Page 97 and 98:
Page 99 and 100:
Page 101 and 102:
100 SHËNDETI MENDOR DHE TË DREJTA
Page 103 and 104:
Page 105 and 106:
Page 107 and 108:
Page 109 and 110:
Page 111 and 112:
Page 113 and 114:
Page 115 and 116:
Page 117 and 118:
Page 119 and 120:
Page 121 and 122:
Page 123 and 124:
Page 125 and 126:
Page 127 and 128:
Page 129 and 130:
Page 131 and 132:
Page 133 and 134:
Page 135 and 136:
Page 137 and 138:
Page 139 and 140:
Page 141 and 142:
Page 143 and 144:
Page 145 and 146:
Page 147 and 148:
Page 149 and 150:
Page 151 and 152:
Page 153 and 154:
Page 155 and 156:
Page 157 and 158:
Page 159 and 160:
Page 161 and 162:
Page 163 and 164:
Page 165 and 166:
Page 167 and 168:
Page 169 and 170:
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Page 187 and 188:
Page 189 and 190:
Page 191 and 192:
Page 193 and 194:
Page 195 and 196:
Page 197 and 198:
Page 199 and 200:
Page 201 and 202:
Page 203:
show all

Shendeti Mendor dhe te Drejtat e Njeriut - Arct

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?