Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
_________________________________________________________<br />
174<br />
ск<strong>и</strong> ент<strong>и</strong>тет, со цел да се доб<strong>и</strong>е целосна автоном<strong>и</strong>ја во рамк<strong>и</strong>те на<br />
Импер<strong>и</strong>јата. 62 На крајот од <strong>и</strong>стата 1903 год<strong>и</strong>на во Соф<strong>и</strong>ја <strong>и</strong>злегува <strong>и</strong><br />
кн<strong>и</strong>гата на К.П. М<strong>и</strong>с<strong>и</strong>рков „За македонцк<strong>и</strong>те работ<strong>и</strong>“ 63 . Анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рајќ<strong>и</strong><br />
г<strong>и</strong> актуелн<strong>и</strong>те состојб<strong>и</strong>, меѓу другото тој, вел<strong>и</strong>: „Културното работејње<br />
е по нрвствено од ревољуц<strong>и</strong>ононото, зашчо со првото <strong>и</strong>нтелегенц<strong>и</strong>јата<br />
се ч<strong>и</strong>н<strong>и</strong>т <strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нцк<strong>и</strong> слуга на својот народ, а со ревољуц<strong>и</strong>јата она се<br />
обрнуат во нем<strong>и</strong>лосрден експер<strong>и</strong>ментатор.“ 64 Во овој контекст, тој ја<br />
проследува <strong>и</strong> работата на Македонската револуц<strong>и</strong>онерна орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја,<br />
на која најмногу ѝ замерува порад<strong>и</strong> нејз<strong>и</strong>ната насоченост кон пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чкото<br />
ослободување (за што немала н<strong>и</strong> пош<strong>и</strong>рока надворешна поддршка)<br />
<strong>и</strong> на кор<strong>и</strong>стењето на бугарск<strong>и</strong>от јаз<strong>и</strong>к во нејз<strong>и</strong>ната комун<strong>и</strong>кац<strong>и</strong>ја<br />
<strong>и</strong> публ<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка, што б<strong>и</strong>ло непростл<strong>и</strong>во за код<strong>и</strong>ф<strong>и</strong>каторот на македонск<strong>и</strong>от<br />
л<strong>и</strong>тературен јаз<strong>и</strong>к.<br />
Во македонск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> корпус на значајн<strong>и</strong> настан<strong>и</strong> <strong>и</strong> процес<strong>и</strong><br />
Македонската револуц<strong>и</strong>онерна орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја (МРО) <strong>и</strong>ма посебно<br />
место. Таа претставува пов<strong>и</strong>сока етапа во развојот на народноослобод<strong>и</strong>телната<br />
борба на македонск<strong>и</strong>от народ од крајот на XIX век.<br />
Нејз<strong>и</strong>ната појава во споменат<strong>и</strong>ов пер<strong>и</strong>од б<strong>и</strong>ла лог<strong>и</strong>чна послед<strong>и</strong>ца на<br />
конкретн<strong>и</strong>те општествено-економск<strong>и</strong> <strong>и</strong> геопол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> услов<strong>и</strong> во османл<strong>и</strong>ската<br />
држава. 65 Таа претставува држава во држава, како што ја карактер<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раат<br />
понекогаш, фактор што претставува една цела етапа во<br />
македонск<strong>и</strong>от <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ск<strong>и</strong> разв<strong>и</strong>ток, <strong>и</strong> тоа многу значајна. Со МРО отпочнал<br />
процес на орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање на ослобод<strong>и</strong>телно дело со „ч<strong>и</strong>сто<br />
62 Крсте П. МИСИРКОВ, Одбран<strong>и</strong> стран<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, пр<strong>и</strong>ред. Б. РИСТОВСКИ, Скопје, 1991,<br />
стр. 16, 17, 48.<br />
63 Порад<strong>и</strong> својата македонска проблемат<strong>и</strong>ка, цел<strong>и</strong>от т<strong>и</strong>раж на кн<strong>и</strong>гата б<strong>и</strong>л веднаш<br />
запален, а останале само неколку пр<strong>и</strong>мероц<strong>и</strong>.<br />
64 Крсте П. МИСИРКОВ, Одбран<strong>и</strong> стран<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> ..., 107.<br />
Од друга страна, Кочо Рац<strong>и</strong>н, основоположн<strong>и</strong>кот на современата македонска поез<strong>и</strong>ја,<br />
публ<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ст <strong>и</strong> учесн<strong>и</strong>к во ант<strong>и</strong>фаш<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чкото дв<strong>и</strong>жење, во предвечерјето на Втората<br />
светска војна (1940 г.) <strong>и</strong> со оглед на <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ската д<strong>и</strong>станца, п<strong>и</strong>шува: „Првата В.М.Р.О.<br />
б<strong>и</strong>ла направена од неколку поразбуден<strong>и</strong> Македонц<strong>и</strong>, ама како масовна орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја<br />
таја почнуе да б<strong>и</strong>де од 1896 г. Тогај на чело стоеше Даме Груев. Таја орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја, како<br />
в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нска револуц<strong>и</strong>онерна орган<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>ја, јасно се определ<strong>и</strong> што сака <strong>и</strong> како ќе го<br />
пост<strong>и</strong>гне: масовно орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рана револуц<strong>и</strong>онерна акц<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> самата Македон<strong>и</strong>ја, водена<br />
од сам<strong>и</strong>те Македонц<strong>и</strong>. От<strong>и</strong> за орган<strong>и</strong>затор<strong>и</strong>те на В.М.Р.О. беше јасно дека само така<br />
може да се освојуе слободата на Македон<strong>и</strong>ја“. - КОЧО СОЛЕВ РАЦИН, Значен<strong>и</strong>ето на<br />
Ил<strong>и</strong>нден, Избран<strong>и</strong> дела, Проза <strong>и</strong> публ<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка, Избор, редакц<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> предговор В.<br />
ТОЦИНОВСКИ, Скопје, 1987, 170-172.<br />
65 Кр<strong>и</strong>зата на државно-правн<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем <strong>и</strong> агрес<strong>и</strong>вната пропагандна дејност на соседн<strong>и</strong>те<br />
балканск<strong>и</strong> држав<strong>и</strong> во културно-општествен<strong>и</strong>от ж<strong>и</strong>вот на Македонц<strong>и</strong>те ја "ажур<strong>и</strong>рале"<br />
појавата на орган<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раното македонско револуц<strong>и</strong>онерно дв<strong>и</strong>жење. Во него б<strong>и</strong>ле<br />
вграден<strong>и</strong> <strong>и</strong>скуствата од претходн<strong>и</strong>те ослобод<strong>и</strong>телн<strong>и</strong> настојувања на македонск<strong>и</strong>от<br />
народ – Разловечкото од 1886 г. <strong>и</strong> Македонското (Кресненското) востан<strong>и</strong>е од 1878<br />
год<strong>и</strong>на <strong>и</strong> особено <strong>и</strong>скуствата од ант<strong>и</strong>патр<strong>и</strong>јарш<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те <strong>и</strong> ант<strong>и</strong>егзарх<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>те борб<strong>и</strong>. – Д.<br />
ДИМЕСКИ, Македонското нац<strong>и</strong>оналноослобод<strong>и</strong>телно дв<strong>и</strong>жење во Б<strong>и</strong>толск<strong>и</strong>от в<strong>и</strong>лет<br />
(1893-1903), Скопје, 1982, стр. 475-477.
Change language