Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

_________________________________________________________
90
тво во Македонија во XIX век, е уште еден извонредно интересен и
неодминлив од синовите на стружанецот Ристе Миладин. Во времето
на најинтензивната собирачка актива, веројатно повеќе по заминувањето
на Константина во Русија, тој го придружува Димитрија низ македонските
краишта и не помалку вешто работи врз изборот и запишувањето
на најдобрите варијанти на песните. Така, во врска со него и се
прашуваме, нели: што може да стои зад недостапноста (веројатно не
само за нас) на неговата оригинална автобиографија, наспроти кон нас
некогаш скржаво пропуштената на машина за пишување отчукана и
најверојатно редигирана варијанта Не се крие ли токму во неа можеби
и одгатката на одамна загатнатото прашање дали со Константина во
Загреб, при печатењето на Зборникот, не беше, барем некое време,
уште и некој од неговите родени браќа И дадеме ли можност на
претпоставката дека и Наум можел да биде во Загреб за време на
печатењето на Зборникот, што, на крајот на краиштата, веројатно и не е
невозможно, односно на претпоставката дека токму тој, еден од родените
браќа, е оној не недоволно прецизно, туку затајнето регистриран
„брат“ Горчелав, што бил тогаш и таму присутен – со тоа би можело да
се појасни на науката познатото соопштение од М. П. Фетваџиев за
исказите на станодавката на Миладиновци во Загреб додека се печател
Зборникот. Повеќе од тоа, би повлекло сериозен пресврт во натамошните
разјаснувања во врска со објавувањето и со преименувањето на
Зборникот, а тоа значи и околу најдлабоките побуди и интенции на
Штросмаер. Но, тоа би било извонредно значајно и за доуточнување на
нашите знаења во врска со меѓусебните, да не речам со семејните
односи меѓу браќата Миладиновци. Не од сега, имено, не случајно,
македонската национална аналитичка позиција во миладинологијата
искажува извесен сомнеж кон таинственото отстранување на Наумовиот
прилог во подготовката на Зборникот. Дури и во музиколошката
сфера, каде што тој е неприкосновен. По овие и вака поставени или
барем само претпоставени нешта во врска со Наум Миладинов, сосема
логички понатаму следи да се поврзат со отпаднувањето од Зборникот
на оние 11 од него мелографирани песни. Тоа најверојатно би завлегло
во сфери на мошне значајни одгатки и би предизвикало посериозни
аналитички ревидирања и престројувања не само во врска со неколкумината
за нас толку многу значајни Миладиновци, туку и во врска со
проблемите на македонската национално-културна преродба, а со тоа и
во врска со пошироките движења и процеси не само во нашето потесно,
туку и во поширокото соседство во тоа време.
7.
Наспроти многуте, познати и непознати, одгатнати или неодгатнати
игри и поигрувања што се случувале со Зборникот на Миладиновци,
самиот тој, со неговите најиманентни креативни вредности и