Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
_________________________________________________________<br />
80<br />
<strong>и</strong> преку печатот ш<strong>и</strong>роко распространет<strong>и</strong>те <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong><strong>и</strong> за траг<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>от<br />
крај на Д<strong>и</strong>м<strong>и</strong>тр<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> на Констант<strong>и</strong>н М<strong>и</strong>лад<strong>и</strong>новц<strong>и</strong>, т<strong>и</strong>е послуж<strong>и</strong>ја <strong>и</strong> како<br />
протот<strong>и</strong>пов<strong>и</strong> за уметн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> пресоздаден<strong>и</strong> л<strong>и</strong>ков<strong>и</strong> во дела на п<strong>и</strong>сател<strong>и</strong><br />
како Вацлав Волоѓко, Сватоплух Чех, на Иван Вазов, а подоцна <strong>и</strong> на<br />
друг<strong>и</strong> претставн<strong>и</strong>ц<strong>и</strong> на повеќе словенск<strong>и</strong> кн<strong>и</strong>жевност<strong>и</strong>.<br />
3.<br />
Колку со неодм<strong>и</strong>нл<strong>и</strong>в<strong>и</strong>те естетск<strong>и</strong>, не помалку <strong>и</strong> со претпоставен<strong>и</strong>те<br />
нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> вредност<strong>и</strong>, како кап<strong>и</strong>тален фолклорен корпус,<br />
Зборн<strong>и</strong>кот на М<strong>и</strong>лад<strong>и</strong>новц<strong>и</strong> се <strong>и</strong>справ<strong>и</strong> во своето време наспрот<strong>и</strong><br />
состојб<strong>и</strong>те на пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>з<strong>и</strong>раност ко<strong>и</strong> воопшто не го одм<strong>и</strong>нуваа светов н<strong>и</strong><br />
во времето на пош<strong>и</strong>роката преродба на европск<strong>и</strong>те народ<strong>и</strong>, скоро <strong>и</strong>сто<br />
како што не го одм<strong>и</strong>нуваат н<strong>и</strong> денес. Незав<strong>и</strong>дната поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја на поробен<br />
<strong>и</strong> на многустрано обесправен <strong>и</strong> зав<strong>и</strong>сен народ, во која сосема непорекл<strong>и</strong>во<br />
се наоѓавме во сред<strong>и</strong>ната на XIX-т<strong>и</strong>от век, беше загарант<strong>и</strong>рано<br />
голема пречка <strong>и</strong> за нашето можно <strong>и</strong>дно поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>рање на културната <strong>и</strong><br />
зарем само културната меѓународна сцена. Судб<strong>и</strong>ната на Зборн<strong>и</strong>кот,<br />
затоа, се покажа <strong>и</strong> се потврд<strong>и</strong> како показател за судб<strong>и</strong>ната на негов<strong>и</strong>от<br />
в<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> <strong>и</strong> најв<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>нск<strong>и</strong> потп<strong>и</strong>сн<strong>и</strong>к – македонск<strong>и</strong>от народ како колект<strong>и</strong>вен<br />
креат<strong>и</strong>вен субјект. Без врска со тоа не ќе е особено двојството во<br />
тогашното <strong>и</strong> во натамошното презент<strong>и</strong>рање на Зборн<strong>и</strong>кот пред светот.<br />
Како што го потврд<strong>и</strong>вме тоа <strong>и</strong> преку неко<strong>и</strong> погоре спомнат<strong>и</strong> <strong>и</strong>м<strong>и</strong>ња, тој,<br />
<strong>и</strong>мено, беше наш<strong>и</strong>роко <strong>и</strong> аф<strong>и</strong>рмат<strong>и</strong>вно презент<strong>и</strong>ран, беше <strong>и</strong> <strong>и</strong>звонредно<br />
в<strong>и</strong>соко вреднуван, особено како <strong>и</strong>склуч<strong>и</strong>телно богат трезор на фолклорн<strong>и</strong><br />
<strong>и</strong> особено на неповторл<strong>и</strong>в<strong>и</strong> поетск<strong>и</strong> вредност<strong>и</strong>. Во рад<strong>и</strong>усот на таа<br />
презентац<strong>и</strong>ја влегуваа ш<strong>и</strong>рок<strong>и</strong>те научн<strong>и</strong> кругов<strong>и</strong> веројатно од с<strong>и</strong>те<br />
словенск<strong>и</strong> земј<strong>и</strong>, без <strong>и</strong>склучок, како <strong>и</strong> од неко<strong>и</strong> европск<strong>и</strong> земј<strong>и</strong> пош<strong>и</strong>роко.<br />
Воопшто не можеме, меѓутоа, да прескокнеме дека, од друга страна,<br />
веќе тогаш, па <strong>и</strong> денес, Зборн<strong>и</strong>кот на М<strong>и</strong>лад<strong>и</strong>новц<strong>и</strong> <strong>и</strong> беше <strong>и</strong> останува<br />
<strong>и</strong> предмет на пр<strong>и</strong>својувања, односно креат<strong>и</strong>вен субјект преку кој<br />
се атакуваат <strong>и</strong>л<strong>и</strong> се пр<strong>и</strong>својуваат туѓ<strong>и</strong> нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong> вредност<strong>и</strong>. Со сето<br />
тоа, всушност, се остваруваат невозможно можн<strong>и</strong> поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>рања во<br />
светот на траг<strong>и</strong>чно поделен<strong>и</strong> <strong>и</strong> на уште потраг<strong>и</strong>чно несреден<strong>и</strong> нац<strong>и</strong>оналн<strong>и</strong><br />
<strong>и</strong> друг<strong>и</strong> вредност<strong>и</strong> <strong>и</strong> поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong>. И сето тоа, <strong>и</strong> натаму, наспрот<strong>и</strong><br />
толку јасн<strong>и</strong>те егзактно документ<strong>и</strong>ран<strong>и</strong> <strong>и</strong> анал<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> <strong>и</strong>здржл<strong>и</strong>в<strong>и</strong> показател<strong>и</strong><br />
со ко<strong>и</strong> резулт<strong>и</strong>рала, <strong>и</strong> тоа веќе од многу одамна – науката.<br />
Добр<strong>и</strong>от <strong>и</strong> здрав разум, пак, <strong>и</strong> можел <strong>и</strong>, за среќа, сè уште може,<br />
поаѓајќ<strong>и</strong>, секако, со не<strong>и</strong>збежно должната поч<strong>и</strong>т кон факт<strong>и</strong>те, <strong>и</strong> во<br />
науката да г<strong>и</strong> проч<strong>и</strong>та <strong>и</strong> да г<strong>и</strong> разл<strong>и</strong>кува <strong>и</strong> не мал<strong>и</strong>те наслојк<strong>и</strong>, ако не<br />
дур<strong>и</strong> <strong>и</strong> товар<strong>и</strong> од ненаучна, од пол<strong>и</strong>т<strong>и</strong>чка <strong>и</strong> од каква л<strong>и</strong> сè не провен<strong>и</strong>енц<strong>и</strong>ја.<br />
Траг<strong>и</strong>чно <strong>и</strong>л<strong>и</strong> барем најтешко е што таа втора д<strong>и</strong>менз<strong>и</strong>ја <strong>и</strong><br />
сфера на поз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>он<strong>и</strong>рањето на Зборн<strong>и</strong>кот на М<strong>и</strong>лад<strong>и</strong>новц<strong>и</strong> започна<br />
уште пред неговото ф<strong>и</strong>нално раѓање, уште пред неговото објавување,<br />
па како некоја заумна, како некоја судб<strong>и</strong>нска патоказн<strong>и</strong>ца го следеше
Change language