Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

_________________________________________________________ 79
тички детекции кон таа и денес извонредно актуелна појава и вредност
што не застарува, можеме да ги потврдиме најмногу и најпрво преку
едно повеќе информативно, па сепак респектабилно свртување токму
кон актуелноста со која Зборникот беше проследен во времето на
самата негова појава. За извонредно широката актуелизација зборува
најпрво и пред сè веќе самиот список на неговите претплатници,
составен и остварен како резултат на претходните повици за претплата
што беа објавувани во хрватскиот печат. На него се наоѓаат најмногу и
скоро редовно исклучително значајни имиња на културата во земјата
каде што беше објавен, во Хрватска, како: Ватрослав Јагиќ и Анте
Мажураниќ или Тадија Смичиклас, односно како Петар Прерадовиќ,
Аугуст Шеноа и уште неколку десетини други. Во оваа смисла воопшто
не заостануваат многу ниту Словенците и Бугарите. Словенците се
потврдени со имињата на Радослав Разлаг, Јанез Блајваз, Јанез Билц
итн., а Бугарите се презентираат преку една група свештеници, учители
и најмногу ученици од Хасково. Во повеќе од главно по градови подредените
претплатници, на списокот, по индиректни назнаки се откриваат
и Македонците. Така, меѓу претплатниците од Белград ги откриваме
Георги Поповиќ од Блаца (Костурско), како и Марко Д. Балабанович од
Клисура. На списокот има мноштво претставници и од другите јужнословенски
и западнословенски земји и народи. Меѓу неколкумината
претплатници од Дубровник се забележува и името на нашиот Константин
Петкович од Башино Село кај Велес, кој тогаш беше руски конзул
во овој град. Неговото позиционирање на овој список е во врска веројатно
со неговата дипломатска актива токму на Балканот, односно и уште
повеќе со неговото македонско потекло, а не со неговото руско државјанство,
бидејќи и очекувано и забележливо е дека руските слависти и
интелигенција, од разбирливи причини, отсуствуваат од овој список.
Набрзо по неговото објавување, пак, широката популарност на
Зборникот ќе продолжи и ќе се потврди и преку бројните препеви и
преобјави на помал или на поголем број песни од него и тоа во ред
словенски, па дури и во некои несловенски земји. Освен тоа, за Зборникот
аналитички се искажуваа и високо го вреднуваа познати и извонредно
значајни имиња на славистиката од втората половина на XIX век.
Меѓу нив се забележуваат авторитети дури и од форматот на Измаил И.
Срезњевски, на Мориц Фиалка или на Јан Гебауер. Гебауер пред сè
како преведувач на од него избрани песни од Зборникот. Песни од
Зборникот преведуваа или преобјавуваа фолклористи, литературоведи
и писатели како Јозеф Холечек или како Аугуст Шеноа. Најголем таков
зафат, пак, направи словенечкиот свештеник, полиглот и лексикограф
од Горица, Штефан Коцијанчич. Неговите препеви, меѓутоа, така речи
до пред крајот на XX-тиот век, останаа необјавени, кога ги пронајде и
критички ги презентира проф. Д. Стефанија. Освен тоа, благодарејќи
токму на исклучителните афирмативни презентации на Зборникот, како