Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
_________________________________________________________<br />
96<br />
дневн<strong>и</strong>к, на крај се толкува <strong>и</strong> се обед<strong>и</strong>нува во една прозна/нарат<strong>и</strong>вна/раскажувачка<br />
ф<strong>и</strong>кц<strong>и</strong>ја на Конеск<strong>и</strong>.<br />
Во раскажувачката ф<strong>и</strong>кц<strong>и</strong>ја на Конеск<strong>и</strong> се проект<strong>и</strong>ра раскажувачот<br />
Конеск<strong>и</strong>, поетот Конеск<strong>и</strong> <strong>и</strong> есе<strong>и</strong>стот Конеск<strong>и</strong>. Тоа обед<strong>и</strong>нување<br />
на разл<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>те пред<strong>и</strong>споз<strong>и</strong>ц<strong>и</strong><strong>и</strong> на Конеск<strong>и</strong> во неговата ф<strong>и</strong>кц<strong>и</strong>ја е нерамномерно,<br />
расказ<strong>и</strong>те од Лозје се нав<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>на првенствено <strong>и</strong> дом<strong>и</strong>нантно<br />
проза<strong>и</strong>чн<strong>и</strong>, додека фрагментарн<strong>и</strong>те зап<strong>и</strong>с<strong>и</strong> од мемоарско дневн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> т<strong>и</strong>п<br />
се нагласено мемор<strong>и</strong>јалн<strong>и</strong>, рем<strong>и</strong>н<strong>и</strong>сцентн<strong>и</strong> <strong>и</strong> поет<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран<strong>и</strong>. Чудно е како<br />
поет<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата на д<strong>и</strong>скурсот често од<strong>и</strong> во пр<strong>и</strong>дружба со есе<strong>и</strong>зац<strong>и</strong>јата.<br />
Во Лозје е нагласена тенденц<strong>и</strong>јата на уважување на прозн<strong>и</strong>от<br />
<strong>и</strong>зраз, оној кој е депоет<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ран, проч<strong>и</strong>стен од субјект<strong>и</strong>вна в<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ја, емоц<strong>и</strong><strong>и</strong>,<br />
метафор<strong>и</strong>. Но, <strong>и</strong> покрај тоа, раскажувачк<strong>и</strong>от <strong>и</strong>нтерес е свртен повеќе<br />
кон внатрешн<strong>и</strong>от свет на л<strong>и</strong>кот кој раскажува <strong>и</strong> на друг<strong>и</strong>те л<strong>и</strong>ков<strong>и</strong>,<br />
пс<strong>и</strong>холошк<strong>и</strong>те н<strong>и</strong>јанс<strong>и</strong> на л<strong>и</strong>ков<strong>и</strong>те <strong>и</strong> на соб<strong>и</strong>т<strong>и</strong>јата одошто сам<strong>и</strong>те<br />
соб<strong>и</strong>т<strong>и</strong>ја како некаков реален <strong>и</strong> реал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чен факт. Затоа може да се<br />
каже дека кусата проза/ф<strong>и</strong>кц<strong>и</strong>ја на Конеск<strong>и</strong> е повеќе пс<strong>и</strong>холошка (пс<strong>и</strong>холошк<strong>и</strong><br />
расказ) одошто реал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чен <strong>и</strong> дека се неточн<strong>и</strong> забелешк<strong>и</strong>те за<br />
фактограф<strong>и</strong>чност <strong>и</strong> реал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чност.<br />
Во Дневн<strong>и</strong>к по многу год<strong>и</strong>н<strong>и</strong> авторот ја напушта рад<strong>и</strong>калната<br />
верз<strong>и</strong>ја на ч<strong>и</strong>ста проза <strong>и</strong> се добл<strong>и</strong>жува до д<strong>и</strong>скурсот кој му е многу<br />
побл<strong>и</strong>зок <strong>и</strong> во којшто прозн<strong>и</strong>от <strong>и</strong>зраз се меша/се х<strong>и</strong>бр<strong>и</strong>д<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра со поетск<strong>и</strong>от,<br />
објект<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>от оп<strong>и</strong>с со субјект<strong>и</strong>вн<strong>и</strong>от;<br />
Конеск<strong>и</strong> е наш<strong>и</strong>от прв субјект<strong>и</strong>вен прозен раскажувач, вел<strong>и</strong><br />
Д<strong>и</strong>м<strong>и</strong>тар М<strong>и</strong>трев.<br />
Интертекстуалн<strong>и</strong> сеќавања, асоц<strong>и</strong>јац<strong>и</strong><strong>и</strong>, алуз<strong>и</strong><strong>и</strong> <strong>и</strong> ц<strong>и</strong>тат<strong>и</strong> – за<br />
лозјата во расказот „Лозје“, – лозјата на Соломон во Валамон, Песна над<br />
песн<strong>и</strong>те, Агамемнон, Елена, прељубата, тројанск<strong>и</strong> војн<strong>и</strong> зарад<strong>и</strong> грабнување<br />
на Елена љубената, македонск<strong>и</strong>те народн<strong>и</strong> песн<strong>и</strong> (во расказот<br />
„Песна“, Бог да ја уб<strong>и</strong>е мајка т<strong>и</strong>, зошто те род<strong>и</strong> убава, самов<strong>и</strong>лското<br />
оро)...<br />
Предмет на оп<strong>и</strong>с/реконструкц<strong>и</strong>ја се неко<strong>и</strong> мал<strong>и</strong> случк<strong>и</strong> со<br />
к<strong>и</strong>селкасто-горчл<strong>и</strong>во-сладок вкус, м<strong>и</strong>норн<strong>и</strong> мот<strong>и</strong>в<strong>и</strong>, секојднев<strong>и</strong>е ослободено/л<strong>и</strong>шено<br />
од мелодрамат<strong>и</strong>чност <strong>и</strong> патет<strong>и</strong>чност, можеб<strong>и</strong> обележан<strong>и</strong><br />
од „фактографск<strong>и</strong> реал<strong>и</strong>зам“ (Ѓурч<strong>и</strong>нов, 1955). Во такв<strong>и</strong>от пр<strong>и</strong>стап се<br />
забележува особен <strong>и</strong>нтерес кај Конеск<strong>и</strong> за фрагментарно проект<strong>и</strong>рање<br />
на светот, фокус<strong>и</strong>рање врз еден фрагмент, што впрочем е одл<strong>и</strong>ка на<br />
расказот како жанр.<br />
Ѓурч<strong>и</strong>нов говор<strong>и</strong> <strong>и</strong> за „б<strong>и</strong>тов матер<strong>и</strong>јал“ кој ја конст<strong>и</strong>ту<strong>и</strong>ра<br />
кусата проза на Конеск<strong>и</strong> (1969, 51) <strong>и</strong> кој ја оддалечува од уметн<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те<br />
квал<strong>и</strong>тет<strong>и</strong>, небаре сè што е б<strong>и</strong>тово/семејно/реал<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>чно го намалува<br />
естетск<strong>и</strong>от квал<strong>и</strong>тет (ја дезестет<strong>и</strong>з<strong>и</strong>ра ф<strong>и</strong>кц<strong>и</strong>јата). Тој смета дека Лозје е<br />
зб<strong>и</strong>рка расказ<strong>и</strong> која е важна за развојот на македонск<strong>и</strong>от кус расказ, но<br />
не треба н<strong>и</strong> да се потценува, а н<strong>и</strong> да се преценува.
Change language