Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Предавања 2011 - Универзитет „Св. Кирил и Методиј“
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
_________________________________________________________ 49<br />
шест тома. Проектот каде што се предв<strong>и</strong>ден<strong>и</strong> собран<strong>и</strong>те дела е дел од<br />
Програмата на МАНУ од 1995 год.<br />
Уште пр<strong>и</strong> печатењето на кн<strong>и</strong>гата „За македонск<strong>и</strong>те работ<strong>и</strong>“<br />
М<strong>и</strong>с<strong>и</strong>рков се насочува кон <strong>и</strong>де<strong>и</strong>те за печатење кн<strong>и</strong>шк<strong>и</strong> на македонско<br />
наречје (особено за грамат<strong>и</strong>ка, <strong>и</strong>стор<strong>и</strong>ска ч<strong>и</strong>танка <strong>и</strong> сл.). Во сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето<br />
„Вардар“ може да се забележ<strong>и</strong> во практ<strong>и</strong>ка како се твор<strong>и</strong> на таа стандард<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рана<br />
(во определен степен осовременета) форма, а тоа е еден<br />
об<strong>и</strong>д да се разв<strong>и</strong>е трад<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ја за пр<strong>и</strong>менл<strong>и</strong>воста на <strong>и</strong>де<strong>и</strong>те за л<strong>и</strong>тературен<br />
јаз<strong>и</strong>к. Пред 1903 <strong>и</strong> 1905 год. само тоа што го <strong>и</strong>маме во сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето<br />
„Лоза“ може да го сметаме за сер<strong>и</strong>озен пр<strong>и</strong>стап кој вод<strong>и</strong> кон она што<br />
знач<strong>и</strong> зрелост за решавање на македонското јаз<strong>и</strong>чно прашање <strong>и</strong> за<br />
поставување на определена л<strong>и</strong>тературна форма. (Б. Р<strong>и</strong>стовск<strong>и</strong>, Нац<strong>и</strong>оналната<br />
ор<strong>и</strong>ентац<strong>и</strong>ја на Младата македонска друж<strong>и</strong>на <strong>и</strong> на научнол<strong>и</strong>тературното<br />
сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>е „Лоза“, Скопје, 1965).<br />
Б. Р<strong>и</strong>стовск<strong>и</strong> во кн<strong>и</strong>гата посветена на сп. „Вардар“ дава целосен<br />
оп<strong>и</strong>с на јаз<strong>и</strong>кот во него, дополнет со разработка <strong>и</strong> коментар на<br />
текстов<strong>и</strong>те, наедно <strong>и</strong> фотот<strong>и</strong>пно го претставува целото сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>е. Целосната<br />
<strong>и</strong>нформац<strong>и</strong>ја што н<strong>и</strong> ја нуд<strong>и</strong> авторот не е само комплет<strong>и</strong>рање<br />
на сознан<strong>и</strong>јата, туку <strong>и</strong> можност за продлабочено разгледување на<br />
одделн<strong>и</strong> прашања што про<strong>и</strong>злегуваат од сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето. Станува збор за<br />
текст на 32 стран<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>, ст<strong>и</strong>лск<strong>и</strong> определен како публ<strong>и</strong>ц<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка. М<strong>и</strong>с<strong>и</strong>рков<br />
град<strong>и</strong> една концепц<strong>и</strong>ја која г<strong>и</strong> содрж<strong>и</strong> клучн<strong>и</strong>те елемент<strong>и</strong> за жанровск<strong>и</strong><br />
карактер<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>к<strong>и</strong>. Внесува <strong>и</strong>нформат<strong>и</strong>вен дел од редакц<strong>и</strong>јата со<br />
претставувањето на целта каде што вел<strong>и</strong>: „Na{iiot mese~nik iet<br />
ne{~o novo, {~o }e privle~it vnimain'eto na svite, {~o se<br />
interesuvaiet so ma}edonckoto pra{ai'ne.“ Целта е да се дадат<br />
соодветн<strong>и</strong> <strong>и</strong>нформац<strong>и</strong><strong>и</strong> од <strong>и</strong> за Македон<strong>и</strong>ја за да се потт<strong>и</strong>кне <strong>и</strong>нтересот<br />
за неа. Според Б. Р<strong>и</strong>стовск<strong>и</strong> ова сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>е претставува прва нац<strong>и</strong>онална<br />
етнографска стат<strong>и</strong>ст<strong>и</strong>ка на Македонц<strong>и</strong>те, оваа констатац<strong>и</strong>ја про<strong>и</strong>злегува<br />
од текстот во кој се разгледува теор<strong>и</strong>јата за народноста на Македонц<strong>и</strong>те,<br />
а <strong>и</strong>сто така <strong>и</strong> од сп<strong>и</strong>сокот на селата од јужна Македон<strong>и</strong>ја.<br />
Јаз<strong>и</strong>кот употребен во сп. „Вардар“ го разгледувале голем број л<strong>и</strong>нгв<strong>и</strong>ст<strong>и</strong><br />
(Б.Коруб<strong>и</strong>н, Б. Конеск<strong>и</strong>, Т. Стаматоск<strong>и</strong>, А. Џукеск<strong>и</strong>, М. М<strong>и</strong>овск<strong>и</strong>),<br />
но целосен преглед <strong>и</strong> разработка на сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето наоѓаме во делото<br />
на Б. Р<strong>и</strong>стовск<strong>и</strong>. Извршен<strong>и</strong> се согледувања на неколку рамн<strong>и</strong>шта (правоп<strong>и</strong>сн<strong>и</strong><br />
особеност<strong>и</strong> <strong>и</strong> фонет<strong>и</strong>ка, морфолошк<strong>и</strong>, лекс<strong>и</strong>чк<strong>и</strong> <strong>и</strong> с<strong>и</strong>нтакс<strong>и</strong>чк<strong>и</strong><br />
особеност<strong>и</strong>).<br />
Според Б. Р<strong>и</strong>стовск<strong>и</strong>, М<strong>и</strong>с<strong>и</strong>рков во сп<strong>и</strong>сан<strong>и</strong>ето смело се зафат<strong>и</strong>л<br />
со „реш<strong>и</strong>телно модерн<strong>и</strong>з<strong>и</strong>рање на граф<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем. Тој смело<br />
раскрст<strong>и</strong>л со с<strong>и</strong>те стар<strong>и</strong> знац<strong>и</strong>, од ко<strong>и</strong> не се чувствувала н<strong>и</strong>каква потреба<br />
...“ што значело еден в<strong>и</strong>д упростување на граф<strong>и</strong>ск<strong>и</strong>от с<strong>и</strong>стем. Од<br />
направен<strong>и</strong>те анал<strong>и</strong>з<strong>и</strong> на Б.Р<strong>и</strong>стовск<strong>и</strong> про<strong>и</strong>злегуваат наредн<strong>и</strong>те насок<strong>и</strong><br />
во поглед на формата на македонск<strong>и</strong>от л<strong>и</strong>тературен јаз<strong>и</strong>к: да се<br />
отстранат лекс<strong>и</strong>чк<strong>и</strong>те <strong>и</strong> друг<strong>и</strong>те елемент<strong>и</strong> од сопствен<strong>и</strong>от роден говор