MENADŽMENT - Seminarski-Diplomski.Rs

6. SOCIJALIZACIJA
Kao što se u savremenoj medicini sve više naglasak stavlja na prevenciju pojave
ozbiljnih oboljenja, tako se u savremenom poslovanju sve više pažnje posvećuje socijalizaciji.
Što je proces socijalizacije uspešniji, to je i veća verovatnoća da će radnik u
kraćem vremenskom roku moći da se prilagodi uslovima rada i početi da radi na efektivan
i efikasan način. Naime, pod socijalizacijom se podrazumeva proces u kome se
novozaposleni radnik prilagođava uslovima radne sredine i pravilima poslovanja celokupne
organizacije. Tako i razlikujemo upoznavanje zaposlenog sa samim poslom koji će
obavljati, sa radnim zadacima koji spadaju u opis njegovog radnog mesta, sa kolegama
sa kojima će raditi, i, sa druge strane, njegovo upoznavanje sa poslovanjem celokupne
organizacije, proizvodima i uslugama koje organizacija pruža, vrednostima i stavovima
njene organizacione kulture, istorijatom organizacije, pravilima poslovanja, beneficijama
i obavezama zaposlenih. Za proces socijalizacije zaduženo je, kako odeljenje za
ljudske resurse, tako i odeljenje u kome novozaposleni zasniva radni odnos.
U zavisnosti od toga koliko je uspešan proces socijalizacije, novozaposleni će moći
efektivnije i efikasnije da obavlja svoj posao. S obzirom da je broj radnika koji prekida
radni odnos najveći upravo u ovoj početnoj fazi prilagođavanja novozaposlenog organizaciji,
savremene organizacije čine sve što je u njihovoj moći da ona prođe što bezbolnije
za zaposlene. Zato se firme opredeljuju za različite načine socijalizacije. Neke će
se odlučiti za krajnje formalne programe socijalizacije koji obuhvataju obilazak firme i
upoznavanje sa organizacijom, kao i pružanje svih potrebnih informacija od za to tačno
određenih lica. Ovom vidu socijalizacije pribegavaju uglavnom velike firme. Manjim
firmama više odgovara neformalni vid socijalizacije koji se prepušta već zaposlenim
članovima firme koji svog novog kolegu upoznaje sa poslom, saradnicima na poslu,
prostorom firme itd. Postoje i organizacije koji proces socijalizacije pojednostavljuju
deljenjem pamfleta i brošura u kojima su navedene smernice o uslovima rada, politikama,
beneficijama, pravilima i očekivanjima od zaposlenih.
Postoje intenzivni orijentacioni programi, kao što su u kompaniji Trilogy, koja se bavi softverom,
sa sedištem u Austinu, u Teksasu. U ovoj kompaniji je osmišljen tromesečni program
potpune posvećenosti orijentaciji, koji se zove Trilogy University, a koji upoznaje novozaposlene
sa kompanijom i njenim vrednostima, vizijom, ciljevima i strategijom. U prvim nedeljama
nastave koju vodi glavni izvršni rukovodilac Loe Liemandt i drugi veterani kompanije
Trilogy, novi „trilogonisti“ uče o programiranju jezika, proizvodnim planovima i marketingu.
„Nastava počinje u 8.00 ujutro i u prvom mesecu se ne završava do pre ponoći. Posle toga,
novozaposleni rade zajedno sa mnogim vrhunskim radnicima u kompaniji Trilogy na stvarnim
projektima.“ (Preuzeto iz S.P.Robbins, M. Coulter (2005): Menadžment, Data Status, str. 293.)
Menadžment ljudskih resursa
273