llibre de resums - Congrés de la Societat Catalana d'Anestesiologia ...
llibre de resums - Congrés de la Societat Catalana d'Anestesiologia ...
llibre de resums - Congrés de la Societat Catalana d'Anestesiologia ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
P76. TROMBOSIS VENOSA CEREBRAL EN EL EMBARAZO: A PROPÓSITO DE<br />
2 CASOS<br />
J. <strong>de</strong> F. Moreno; C. García; E. Clotas; M. Fau; I. Lavado; M. Sadurní<br />
Hospital <strong>de</strong>l Mar-IMAS<br />
INTRODUCCIÓN: La cefalea en <strong>la</strong> gestante y puérpera resulta un diagnóstico<br />
complejo. Entre <strong>la</strong>s entida<strong>de</strong>s que entran en el diagnóstico diferencial existe<br />
<strong>la</strong> migraña, cefalea tensional, hematoma subdural, pre/-ec<strong>la</strong>mpsia, hemorragia<br />
subarcnoi<strong>de</strong>a, meningitis… y trombosis venosa cerebral (TVC). Presentamos<br />
2 casos <strong>de</strong> este síndrome infrecuente. En el primero <strong>la</strong> cefalea aparece<br />
tras el alumbramiento y posterior a una punción dural acci<strong>de</strong>ntal, lo que<br />
complica más el diagnóstico. En el segundo caso <strong>la</strong> cefalea se inicia antes <strong>de</strong>l<br />
trabajo <strong>de</strong> parto en una gestante a término.<br />
CASO CLÍNICO 1: Gestante <strong>de</strong> 26 años <strong>de</strong> raza asiática. Antece<strong>de</strong>nte <strong>de</strong> cesárea<br />
anterior, sin antece<strong>de</strong>ntes médicos <strong>de</strong> interés. Acu<strong>de</strong> al hospital con dinámica<br />
<strong>de</strong> parto. Se practica peridural analgésica que resulta en punción<br />
dural. Se cambia <strong>de</strong> espacio intervertebral y se coloca catéter epidural. Mediante<br />
fórceps se extrae neonato sano. De manera profiláctica se inicia paracetamol/co<strong>de</strong>ína,<br />
sueroterapia y reposo. A <strong>la</strong>s 24 horas inicia cefalea occipital<br />
sin focalidad exacerbado en posición supina que mejora en 24 horas.<br />
A los 3 días acu<strong>de</strong> por presentar <strong>la</strong> misma cefalea sin focalidad neurológica<br />
y afebril. Se coloca catéter epidural para administración <strong>de</strong> <strong>de</strong>xtrano que resulta<br />
en nueva punción dural que se trata con paracetamol/co<strong>de</strong>ína y cafeína.<br />
Al octavo día se aña<strong>de</strong> a <strong>la</strong> clínica otalgia, dolor <strong>la</strong>terocervical y vómitos<br />
postpandriales con rigi<strong>de</strong>z <strong>de</strong> nuca, se inicia tratamiento antibiótico. En punción<br />
lumbar resultados normales. Al décimo día sufre cuadro <strong>de</strong> agitación<br />
psicomotriz y fotofobia. Al realizar RM cerebral se muestra trombosis <strong>de</strong><br />
senos sigmoi<strong>de</strong> y tranverso <strong>de</strong>recho por lo que inicia tratamiento anticoagu<strong>la</strong>nte<br />
con heparina sódica 3 días seguida <strong>de</strong> HBPM. Al 15 día es dada <strong>de</strong> alta<br />
asintomática. Estudios <strong>de</strong> coagu<strong>la</strong>ción <strong>de</strong>ntro <strong>de</strong> <strong>la</strong> normalidad.<br />
P77. ANESTESIA PARA TÉCNICA EXIT (EXUTERO INTRAPARTUM THERAPY) EN UN<br />
CASO DE ÉPULIS FETAL CONGÉNITO<br />
A. Mª Bueno; R. Berge; A. Mª P<strong>la</strong>za; C. Fernán<strong>de</strong>z; E. Eixarch; J. Mª Martínez<br />
Hospital Clínic. Se<strong>de</strong> Maternitat<br />
INTRODUCCIÓN: El procedimiento EXIT (Ex-Utero Intrapartum Therapy) consiste<br />
en mantener <strong>la</strong> circu<strong>la</strong>ción fetop<strong>la</strong>centaria durante un parto por cesárea.<br />
Se realiza cuando es necesario algún tratamiento médico-quirúrgico previo<br />
al nacimiento, como en recién nacidos con obstrucción <strong>de</strong> vías aéreas<br />
altas, añadiendo un potencial tratamiento curativo post-parto.<br />
CASO CLÍNICO: Paciente secundigesta <strong>de</strong> 38 semanas, ASA I, con un feto<br />
diagnosticado mediante ecografía y resonancia magnética <strong>de</strong> una tumoración<br />
bucal <strong>de</strong> unos 35 mm, <strong>de</strong>pendiente <strong>de</strong>l <strong>la</strong>do izquierdo <strong>de</strong> <strong>la</strong>bio superior, compatible<br />
con épulis. Se realizó una cesárea electiva con técnica EXIT, bajo anestesia<br />
general y tocolisis iniciada preoperatoriamente con Atosibán. Premedicación<br />
con midazo<strong>la</strong>m y profi<strong>la</strong>xis <strong>de</strong> broncoaspiración. Se procedió a <strong>la</strong><br />
inducción anestésica con propofol, fentanilo y cisatracurium. IOT y venti<strong>la</strong>ción<br />
mecánica tipo volumen contro<strong>la</strong>do. Monitorización mediante PAI, PVC y BIS.<br />
Mantenimiento anestésico con sevofluorane, fentanilo y cisatracurium. Re<strong>la</strong>jación<br />
muscu<strong>la</strong>r fetal con vecuronio y monitorización <strong>de</strong> temperatura, fre-<br />
CASO CLÍNICO 2: Paciente <strong>de</strong> 34 años, en <strong>la</strong> 38,4 semana <strong>de</strong> gestación. Acu<strong>de</strong><br />
a nuestro hospital por cefalea intensa frontoparietal continua, no pulsátil,<br />
acompañada <strong>de</strong> fotofobia y náuseas que no mejora con analgesia convencional.<br />
A <strong>la</strong> exploración <strong>de</strong>staca nistagmus izquierdo por lo que se realiza RMN<br />
cerebral que muestra trombosis venosa en senos longitudinal medio y <strong>la</strong>teral<br />
(tercio proximal). Se <strong>de</strong>ci<strong>de</strong> cesárea urgente ante <strong>la</strong> necesidad <strong>de</strong> anticoagu<strong>la</strong>ción<br />
que se realiza bajo anestesia general (tiopental, succinicolina y<br />
fentanilo). La extracción <strong>de</strong>l feto se realiza sin inci<strong>de</strong>ncias. Se tras<strong>la</strong>da <strong>la</strong> paciente<br />
a UCI bajo tratamiento anticoagu<strong>la</strong>nte con heparina sódica. Estudios<br />
<strong>de</strong> coagu<strong>la</strong>ción y enfermeda<strong>de</strong>s inf<strong>la</strong>matorias sistémicas o autoinmunes <strong>de</strong>ntro<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> normalidad. Dada <strong>de</strong> alta asintomática a los 8 días.<br />
DISCUSIÓN: La TVC es una <strong>de</strong> <strong>la</strong>s principales causas <strong>de</strong> AVC en <strong>la</strong> gestante<br />
y puerpera. Su inci<strong>de</strong>ncia se calcu<strong>la</strong> en 11,6/ 100.000 partos y es 11 veces<br />
más frecuente en <strong>la</strong> mujer gestante que <strong>la</strong> pob<strong>la</strong>ción general. El estado <strong>de</strong> hipercoagu<strong>la</strong>bilidad<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> gestante parece el principal factor <strong>de</strong> riesgo, también<br />
el éstasis venoso cerebral que seguiría a <strong>la</strong> disminución <strong>de</strong> LCR que sigue a<br />
<strong>la</strong> punción dural pudiera estar implicado.<br />
Debe sospecharse su diagnóstico ante <strong>la</strong> evolución tórpida <strong>de</strong> una punción<br />
dural o ante una cefalea a <strong>la</strong> que se aña<strong>de</strong> algún tipo <strong>de</strong> focalidad neuro -<br />
lógica. El diagnóstico se basa en pruebas <strong>de</strong> imagen (RM) y una vez establecido<br />
el tratamiento es <strong>la</strong> anticoagu<strong>la</strong>ción sistémica con heparina.<br />
REFERENCIAS:<br />
1. Risk Factors for Peripartum and Postpartum Stroke and Intracranial Venous Thrombosis.<br />
Doug<strong>la</strong>s J, Richard J. Stroke.2000;31:1274-1282.<br />
2. Postpartum Dural Venous Sinus Thrombosis after Postdural Puncture Headache and<br />
Epidural Blood Patch. Borum S, Naul L. Anesthesiology. 1997 86 (2); 487-490.<br />
3. Postpartum post-dural puncture headache: is your differential diagnosis complete.<br />
Bleeker C, Hendriks I. British Journal of Anaesthesia 2004. 93 (3): 461-464.<br />
cuencia cardíaca y saturación <strong>de</strong> O2, mediante pulsioximetría. La estabilidad<br />
hemodinámica y <strong>la</strong>s saturaciones materno-fetales se mantuvieron <strong>de</strong>ntro<br />
<strong>de</strong> <strong>la</strong> normalidad. La cirugía fetal transcurrió sin inci<strong>de</strong>ncias, consiguiéndose<br />
<strong>la</strong> exéresis <strong>de</strong> <strong>la</strong> tumoración bucal con ligadura <strong>de</strong>l pedículo y sección<br />
<strong>de</strong>l mismo en 20 minutos. Posteriormente se procedió a <strong>la</strong> IOT <strong>de</strong>l recién nacido<br />
y se asistió a su total extracción. Tras alumbramiento no hubo atonia<br />
uterina. Se obtuvo un neonato <strong>de</strong> sexo femenino, 3.190 gramos, pH en arteria<br />
y venas umbilicales <strong>de</strong> 7.14/7.21 y evolución correcta.<br />
COMENTARIO: La cesárea EXIT se trata <strong>de</strong> una cirugía <strong>de</strong> alto riesgo que precisa<br />
anestesia general para proporcionar una profunda re<strong>la</strong>jación uterina mediante<br />
concentraciones altas <strong>de</strong> anestésicos halogenados, asociado a tratamiento<br />
tocolítico. Requiere una especial atención <strong>la</strong> estabilidad<br />
hemodinámica materna-fetal, así como al riesgo potencial <strong>de</strong> atonia tras el<br />
alumbramiento. Actualmente <strong>la</strong> cirugía fetal se está consolidando y requiere<br />
una estrecha co<strong>la</strong>boración multidisciplinar<br />
117<br />
PÒSTERS - Dissabte Sessió 11