Over aanklagen, kort op de bal spelen, grenzen verleggen en de klik ...

daarvoor een klankbord bij Mark. In zekere zin heeft
de cobegeleider een ondersteunende en coachende rol.
Net zoals bij het ACE-project pakt deze op zich
zinvolle strategie in de praktijk in de activiteiten met
de jongeren enigszins anders uit. Dat is daarom niet
negatief maar wel anders. Jongeren zien ook hier twee
begeleiders op de werkvloer en maken het (theoretische)
onderscheid in begeleidingsfunctie niet. Meestal
is het zo dat als een van de begeleiders even uit de
groep weg moet (voor een telefoongesprek of zo), de
andere begeleider de sturing van het leerproces en de
coaching van de jongeren automatisch overneemt. In
die zin zijn de begeleiders elkanders backup. En op
zo’n momenten is het eigenlijk niet meer mogelijk van
op een afstand te volgen.
Voorts blijkt uit de gevoerde observaties (OBS06,
OBS10) dat de twee begeleiders, Inge en Mark, elk een
eigen begeleidingsstijl hebben ontwikkeld. Omdat ze
elkaar al jaren kennen, is de rolverdeling niet afgesproken
maar spontaan gegroeid. De beide stijlen zijn wel
complementair. Inge draagt de verantwoordelijkheid
voor de voortrajecten van de jongeren en neemt in feite
een soort ‘moederrol’ op zich. Ze heeft ook meer aandacht
voor de meisjes in de groep (vaak in de minderheid)
en trekt zich het lot aan van de ‘stille’ jongeren.
Tijdens het eerste observatiebezoek (OBS06) was een
van de twee aanwezige meisjes nieuw in de groep en
nog een tikje teruggetrokken en onwennig. Inge houdt
zich daar dan speciaal een poosjes mee bezig om het ijs
te breken.
Mark, daarentegen, is wat vaker actief met de
jongens bezig, zeker als er fysieke activiteiten op het
programma staan (‘crossen in de bossen’, zoals Inge dat
noemt (INT14)). Vanuit zijn ervaring als straathoekwerker
voert hij tijdens de groepsactiviteiten ook geregeld
spontane gesprekken met individuele jongeren, luistert
naar hun verhalen, pikt daar op in, confronteert hen
met de logica van hun gedragingen of uitspraken,
probeert antwoorden uit te lokken… Ik kon me tijdens
de observaties niet van de indruk ontdoen dat het
soms eerder Inge was dan Mark die van op een afstand
toekeek en reflecteerde op wat er zich afspeelde.
Daaruit kunnen we als besluit onthouden dat ‘begeleiding’
zich niet zomaar vooraf laat vastpinnen op mogelijke
rol- en taakverdelingen. Begeleiders die in team
Over aanklampen, kOrt Op de bal spelen, grenzen verleggen en de klik maken…
werken hebben elk een persoonlijke stijl maar moeten
die wel soepel kunnen aanpassen aan begeleiders met
een andere aanpak of persoonlijkheid.
Praktijkvoorbeeld 11: begeleidingsteam (Vasva2 )
Vasva2 werkt met een ‘teampje’ van drie begeleiders
die het voortraject als opdracht hebben, legt regiocoördinator
en projectverantwoordelijke Koen uit (INT05)
(zie ook hierboven: praktijkvoorbeeld 4). Dat wil niet
zeggen dat zij altijd met drie voor de groep staan.
Meestal is het zo dat men met twee voor de groep staat
en dat de derde als ‘backup’ optreedt. De derde persoon
springt in wanneer alle jongeren (18 in totaal) aanwezig
zouden zijn, iets wat in de praktijk nagenoeg nooit
voorkomt. Maar Vasva2 had dit schooljaar wel een aantal
piekdagen met een aanwezigheid van 12 jongeren.
Dan is twee man begeleiding broodnodig en is het ook
niet slecht dat er nog een derde begeleider ‘standby’ is.
Begeleiders hebben ook vele andere taken:
‘Daarnaast, het voortraject is niet alleen dat aanbod
voor de jongeren. Het voortraject is ook het voeren van
communicatie met de CDO’s, wekelijks mailtje naar de
tewerkstellingsverantwoordelijke over zoveel populatie van
de jongeren. Dat gaat snel over een paar uren werken. Dan
heb ik het nog niet gehad over cvs-registratie, het in orde
maken van heel uw administratief ESF-dossier, waar ook
nog wel wat tijd en energie naartoe gaat, voorbereiding van
uw activiteiten, de contacten met de ouders, het opvolgen
van jongeren die niet aanwezig zijn. Dat maakt eigenlijk
dat mijn medewerkers in de periodes dat er een voortraject
loopt structurele overuren maken. En een behoorlijk aantal
structurele overuren maken. Die kunnen ze ten dele recupereren
in een periode dat er geen voortraject is. In januari tot
half februari zijn er geen jongeren, dan kunnen die eventjes
ook… ‘k ga niet zeggen dat die ook zes weken verlof hebben,
dat is helaas niet het geval, maar die hebben een periode
gehad dat ze 4/5e gewerkt hebben, zodanig dat ze een dag
per week konden recupereren, want uiteindelijk moeten de
intakes al lopen voor de volgende groep die start. Dus we
werken daar toch wel een beetje naar omkadering toe met het
mes op de keel ook.’ (INT05)
Het aantal begeleiders levert in ieder geval wel het
voordeel op dat de communicatie met de verschillende
91