Staniłko-red.-Katastrofa-PDF

Instytut Sobieskiego, Warszawa 2012TWORZYMY IDEE DLA POLSKIBilans „dokonań” obozu rządzącego we wszystkich czterech wymienionych powyżejwymiarach wypada, mimo urzędowego optymizmu, wyjątkowo ponuro.Nie da się wiarygodnieargumentować, iż analitycy, planiści i decydenci, rozstrzygający o polityce zagranicznejinnych państw, są nieświadomi faktu, iż zwalczające się nawzajem w Polsce dwagłówne obozy polityczne pozostają w stosunku do siebie w zajadłej wrogości. Historia smoleńskawskazuje przy tym, iż jeden z nich – reprezentowany przez Platformę Obywatelską,jest zdolny do wchodzenia we współpracę polityczną z czynnikami zewnętrznymi – w tymwypadku z rządem rosyjskim, w celu zmarginalizowania drugiego. Rosja, z uwagi na jejsystem władzy, praktykę fizycznego eliminowania jej przeciwników politycznych 49 , tradycje,mentalność i pochodzenie elit rządzących 50 oraz sprzeczność interesów strategicznychz interesami państwa polskiego, musi być przy tym uznana przez bezstronnych obserwatorów,za państwo szczególnie wysokiego ryzyka dla każdego kraju środkowoeuropejskiego,którego rząd podjąłby tego typu działania. Istotą tych działań było bowiem zaproszenieMoskwy do udziału w rozgrywce przedwyborczej przeciwko wewnątrzkrajowejopozycji. Sytuacja ta dostarcza zatem państwom trzecim informacji o skali spoistościpaństwa polskiego i głębokości istniejących w nim podziałów wewnętrznych.Mówi im też wiele o jakości obecnej polskiej partii rządzącej. O tym czego mogą siępo niej – czyli de facto po rządzonym przez nią państwie polskim spodziewać, a czegonie. Wiedza ta, zależnie od interesów i sympatii politycznych owych zewnętrznychobserwatorów, staje się dla nich źródłem nadziei lub zawodu i wpływana ich decyzjei planowanie polityczne.Mówiąc o zewnętrznych obserwatorach bądźmy dosłowni. Nie chodzi nam o abstrakcyjnepaństwa A czy B, lecz o konkretne kraje, mające konkretne interesy, doświadczeniahistoryczne i sposób postrzegania zagrożeń. Kraje powiązane w sensie pozytywnymlub negatywnym z interesami Rzeczypospolitej. Próbując odgadnąć wpływ katastrofysmoleńskiej na wizerunek Polski jako gracza na arenie międzynarodowej, nie myślimy zatemo skutkach, jakie to wydarzenie wywarło w zakresie obrazu naszego kraju w umysłach decydentów,analityków czy planistów (z całym szacunkiem) boliwijskich czy nigeryjskich. Chodzinam o to, jakie wnioski pojawiły się na biurkach dyrektorów departamentów analizi planowania polityki zagranicznej i obronnej w Ministerstwach Spraw Zagranicznychi Ministerstwach Obrony Narodowej: Azerbejdżanu, Białorusi, Czech, Estonii, Gruzji,Litwy, Łotwy, Mołdawii, Rumunii, Słowacji, Ukrainy, Węgier i last but not leastRosji, Niemiec, Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii czy Francji. Są tonasi partnerzy lub przeciwnicy w grze o interesy Rzeczypospolitej, których decyzje po10 kwietnia 2010 r. podejmowane są, w sposób oczywisty, na podstawie tej wiedzy o Polsce,jaką owa katastrofa ujawniła światu. To między innymi na jej podstawie rozstrzygają onio poszukiwaniu w Rzeczypospolitej sprzymierzeńca na rzecz takiej czy innej sprawy,lub o rezygnacji ze współpracy z Polską, jako z krajem, który się na sojusznika nie na-126Katastrofa.Bilans dwóch lat.