Staniłko-red.-Katastrofa-PDF

Instytut Sobieskiego, Warszawa 2012TWORZYMY IDEE DLA POLSKIAtutyPrezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński i kierowany przez niegoośrodek władzy wykonawczej, oddziałujący na politykę zagraniczną państwa (kancelariai BBN), choćby poprzez jej recenzowanie, stanowił istotny atut w grze o pozycjęmiędzynarodową RP. Katastrofa smoleńska pozbawiła nasz kraj tego czynnika.Po pierwsze zniknął ten ośrodek polskiej polityki zagranicznej, który uznawał,iż pozycja Polski w Europie zależy nie od jej miejsca u boku największychmocarstw europejskich, lecz od umiejętności odgrywania przez nią roli głównegorzecznika i obrońcy interesów Europy Środkowej, zagrożonej uprzedmiotowieniemtak przez wiodące mocarstwa UE, jak i Rosję. W ramach tej wizji stosunkówmiędzynarodowych linia polityki zagranicznej ośrodka prezydenckiego sprowadzała siędo przestrzegania trzech zasad fundamentalnych polskiej polityki zagranicznej:Zasady solidarności z partnerami wschodnioeuropejskimi. Prezydent LechKaczyński okazał ją Estonii w 2007 r. w trakcie jej konfliktu z Rosją o pomnik „brązowegożołnierza”, kiedy to po ataku rosyjskich hakerów na estońskie rządowe stronyinternetowe udostępnił instytucjom państwa estońskiego własne strony w sieci 53 ;Gruzji i Ukrainie, gdy wiosną 2008 r. pozytywnie odpowiedział na ich prośbę o nieuznawanieKosowa. Uznanie państwowości tego kraju odbierane byłobowiem w Kijowiei Tbilisi jako precedens otwierający Rosji możliwości powoływania się nań w wypadkupodjęcia akcji wspierającej secesję Osetii Pd. Abchazji lub Krymu 54 . (Nie trzebadodawać, iż przyszłość potwierdziła trafność stanowiska prezydenta). Najsłynniejsząakcją ś.p. prezydenta w omawianej dziedzinie było naturalnie wsparcie dla Gruzjiw czasie rosyjskiego najazdu na to państwo, gdy Lech Kaczyński stanął na czelewyprawy pięciu przywódców państw środkowo-wschodnioeuropejskich do Tbilisi 55 .Jej pomniejszym, ale dostrzeżonym przez naszych południowych sąsiadów przejawembyło przemówienie ś.p. prezydenta na Westerplatte (1 IX 2009), w którym określiłprzyłączenie Zaolzia do Polski w 1938 r. jako „nie tylko błąd, ale i grzech” 56 . Była tobodajże jedyna korzyść wizerunkowa, jaką odniosła Rzeczpospolita z tych nieudolniezorganizowanych przez rząd uroczystości, w ramach których przygotowano trybunędo zaprezentowania swych wizji historii i polityki przede wszystkim przez przywódcówNiemiec (kanclerz Angelę Merkel) i Rosji (premiera Władymira Putina), którychświat słucha i bez polskich rekomendacji, wręcz demonstracyjnie zlekceważono zaśsąsiadów – wspólne z nami ofiary paktu Ribbentrop-Mołotow: Estończyków, Finów,Litwinów, Łotyszy, Rumunów i Ukraińców. Skończyło się to manifestacyjnym, wcześniejszymwyjazdem premier Ukrainy Julii Tymoszenko, tłumaczącej się pilnym spotkaniemz Kadafim! 57130Katastrofa.Bilans dwóch lat.