Staniłko-red.-Katastrofa-PDF

Instytut Sobieskiego, Warszawa 2012TWORZYMY IDEE DLA POLSKIStygmaty ofiarnicze bardzo szybko przekształcają się w formułowane wprostoskarżenia. Chociaż w społeczeństwie wszyscy stanowią przeszkodę dla wszystkich,to przyszła ofiara zaczyna być postrzegana jako przeszkoda główna, jako zawada,która zarazem odpycha i przyciąga (Girard 1987: 194). W tym kierunku zmierzałapolityczna strategia przeciwników Kaczyńskiego, której głównym celem byłoprzedstawienie go jako tego, który przeszkadza (Krasnodębski 2010). Oskarżanogo więc o to, że uniemożliwia realizację reform ekonomicznych (przez Kaczyńskiegonie możemy być bogaci), że ośmiesza Polskę na arenie międzynarodowej (przez Kaczyńskiegonie jesteśmy poważani), że zamiast budować sprawne państwo, wymachujeszabelką (przez Kaczyńskiego nie możemy być silni), że zamiast łączyć Polaków, tylkojątrzy (przez Kaczyńskiego nie możemy wreszcie się pokochać i jesteśmy podzieleni),że, wreszcie, stanowi przeszkodę w osiągnięciu jedności europejskiej (niepodpisanietraktatu lizbońskiego). W konsekwencji prezydent jawił się jako „obciachowy”i „śmieszny” (Wiścicki 2010).Aby wzmocnić oskarżenie, często przypisuje się ofierze grzechy, zwłaszcza godzącew istotę wspólnoty i naruszające seksualne tabu. W przypadku Kaczyńskiego oskarżanogo o łamanie zasad demokratycznych, na przykład brak szacunku dla wyborców, zwłaszczatych pozornie najsłabszych („Spieprzaj dziadu”, prześladowanie bezdomnego Huberta), a takżeo nieuczestniczenie w rytuałach wspólnotowych lub ich profanowanie. Wytykano mu naprzykład fakt, że wbrew oficjalnym regułom nad Pałacem Prezydenckim łopotała bandera, anie flaga narodowa. Ponieważ dla współczesnych społeczeństw jednym z najważniejszych rytuałówjest sport, bardzo bolesne było wskazywanie na nieznajomość nazwiska bramkarza reprezentacjiPolski, przekręcenie szalika z napisem „Polska” na meczu reprezentacji, a także fałszowanieprzy wykonaniu hymnu narodowego. Podobną funkcję spełniały oskarżenia o antysemityzmi homofobię, które stanowią tabu współczesnej Europy. Wreszcie, sugerowano, żeLech Kaczyński ma niezdrowe relacje z matką i bratem, a temu ostatniemu imputowano homoseksualizm(„Zapraszam Jarosława Kaczyńskiego z mężem”, „Wśród bliźniaków jednojajowychczęsto jedno z nich jest homoseksualistą”), zniewieściałość („Czy Jarosław jest Jarosławą”?)i sodomię („zrób wszystko, żeby pierwsza dama nie sikała do kuwety”). Co ciekawe, wprześladowaniach czarownic sięgano właśnie po takie oskarżenia. „Skoro domniemanaczarownica ma domowe zwierzę – kota, psa lub ptaka – wkrótce powiada się, iż jest podobnado tego zwierzęcia”, Girard 1987: 74). Grzechy brata stawały się również jego grzechami.Krok ostatni to unicestwienie ofiary. „Proces prześladowczy wywiera tak silny naciskna indywidua poddane jego działaniu, że ofiary nie mają szans, aby wskazać swoją niewinność”(Girard 1993: 63). O ile w dawnych kulturach przybierało ono formę mordu rytualnego,o tyle w kulturach współczesnych przybiera formę mordu wyobrażonego,symbolicznego.Katastrofa.Bilans dwóch lat. 97